63616 skanowanie0001 (123)

Rozkład pestycydów w środowisku (produkty rozpadu mogą być bardziej toksyczne aniżeli związek wyjściowy) może zachodzić w sposób:

■    biochemiczny (działanie bakterii),

■    fotochemiczny (rozkład pod wpływem światła słonecznego),

■    chemiczny (utlenianie, redukcja, hydroliza, wzajemne oddziaływanie z wolnymi rodnikami, podstawienie nukleofilowe z włączeniem wody).

10.6, Polichlorowane pochodne związków cyklicznych

10.6.1. Charakterystyka ogólna

Związki tej grupy są stosowane przede wszystkim do niszczenia owadów w rolnictwie i leśnictwie, w akcjach sanitarnych (np. zwalczanie widliszka, much, owadów zadomowionych). Ważniejsze pestycydy należące do grupy polichlorowanych związków cyklicznych wymieniono w tab. 10.4.

Tabela 10.4. Toksyczność ostra wybranych pestycydów należących do chloropochodnych związków cyklicznych

Związek toksyczny	Wartość LDjo per os, mg/kg
Metoksychlor	6000
DDT	100-400
Lindan	90
Aldryna	40-60
Dieldryna	40-60

Wchłanianie związków z tej grupy do organizmu człowieka może się odbywać następującymi drogami:

■    przez przewód pokarmowy (pozostałości pestycydów w żywności),

■ przez układ oddechowy,

■ przez skórę (w czasie aplikacji).

W ustroju związki te dość wolno ulegają przemianom metabolicznym, w związku z czym podlegają kumulacji ustrojowej. Kumulują się w tkance tłuszczowej, wątrobie, nerkach, mózgu i w sercu. W przypadku zaburzeń ustrojowych (np. głód) zanik tkanki tłuszczowej może prowadzić do uwalniania się tych substancji do krwiobiegu, czego efektem mogą być zatrucia wtórne.

Zatrucia ostre pestycydami tej grupy mogą zdarzyć się wskutek omyłkowego (lub samobójczego) spożycia, a także rażącego lekceważenia zasad ostrożności przy ich stosowaniu. Objawy zatrucia ostrego występują w czasie

324    10. PESTYCYDY