66239 Laboratorium PTC9

-38-

Nad platformami umieszczono cztery czujniki położenia, odpowiednio Pą, P₃, P₂ i P\ (utożsamienie nazw czujników z nazwami platform jest celowe). Czujnik położenia sygnalizuje „1”, gdy suwnica znajduje się na prawo od niego. Oznacza to, że gdy np. suwnica znajduje się między platformami P1 i P2, czujniki Pu, P₂ i P₂ będą zwracać „1”, a czujnik P\ - „0”.

Suwnica rozróżnia transportowane przedmioty na podstawie ich masy. Do pomiaru masy przedmiotu trzymanego przez dźwig służą czujniki P(, i P$. Poszczególnym stanom czujników P6 i P5 odpowiadają następujące sytuacje:

P(,pi	Przedmiot trzymany przez dźwig
00	brak przedmiotu
01	przedmiot 0 masie M\
10	przedmiot 0 masie M2
11	przedmiot 0 masie M3

Ruchem suwnicy można sterować za pomocą czterech sygnałów: Z\, Z₂, Z3 i Z4. Wszystkie one są aktywne w stanie niskim. Działanie poszczególnych sygnałów jest następujące:

-    Z| (t) - podnoszenie,

-    Z2 (-!•) - opuszczanie,

-    Z3 (-») - ruch w prawo,

-    Z4 (V) - ruch w lewo

Komentarza wymaga działanie sygnałów Z\ i Z₂. Urządzenia realizujące podnoszenie i opuszczanie przedmiotów, sterowane tymi sygnałami, są aktywowane opadającym zboczem. Wygenerowanie opadającego zbocza na wyjściu Z\ spowoduje więc nie samo opuszczenie ramienia suwnicy, ale wyzwoli całą akcję składającą się z jego opuszczenia, pochwycenia przedmiotu i powrotu ramienia z pochwyconym przedmiotem do położenia górnego. W podobny sposób wygenerowanie opadającego zbocza na wyjściu Z₂ wyzwoli akcję opuszczenia przedmiotu na platformę i powrotu ramienia do górnego położenia. Zarówno podnoszenie, jak i opuszczanie przedmiotów powinno się odbywać przy zatrzymanym wózku suwnicy (Z3 i Z4 = 1).

Oprogramowanie symulatora obiektu w mikrokomputerze daje możliwość wyboru jednego z kilku wariantów zadania. Wybranie któregoś wariantu oznacza określenie, na które platformy mają być transportowane poszczególne przedmioty (rozróżniane według ich masy). Układ uruchamiany przez ćwiczących powinien na podstawie stanu czujników P\ - P(, wysterowywać odpowiednio sygnały Z\, Z₂, Z3 i Z4, tak aby suwnica prawidłowo przenosiła detale na przypisane im platformy. Przeniesienie jednego przedmiotu powinno się składać z następujących faz:

-    podniesienie przedmiotu z platformy P4;

-    przesunięcie suwnicy nad tę platformę, na którą ma zostać przeniesiony przedmiot;

-    opuszczenie przedmiotu na platformę;

-    powrót suwnicy nad platformę P4.

Porządek, w jaki przedmioty pobierane są z platformy P4, jest losowy.

4.3. Obsługa stanowiska laboratoryjnego

Komputer ZX Spectrum zasilany jest napięciem 9V, dlatego jeśli korzystamy z zasilania sieciowego, niezbędne jest podłączenie zewnętrznego zasilacza. Ani sam komputer, ani zasilacz nie są, niestety, wyposażone w wyłącznik sieciowy. Z tego powodu włączanie zasilania może się odbywać jedynie przez wetknięcie wtyczki zasilacza do gniazdka.

Uwaga!

Ze wzglądu na brak wyłącznika sieciowego i dużą wrażliwość na przepięcia układów MOS, z jakich zbudowany jest komputer, przy obsłudze stanowiska laboratoryjnego konieczne jest przestrzeganie następujących zasad:

1.    Zanim zostanie włączone zasilanie mikrokomputera i stojaka laboratoryjnego, należy zewrzeć ze sobą ich masy. Masa mikrokomputera jest wyprowadzona zielonym przewodem wychodzącym z prawej strony obudowy interfejsu (patrz rys. 3.4).

2.    Nie należy włączać i wyłączać komputera przez wkładanie i wyjmowanie wtyczki zasilacza z gniazdka sieciowego. Zasilacz można podłączać do sieci lub odłączać tylko wtedy, gdy wtyk „jack" zasilacza z zasilaniem 9Vjest odłączony od komputera. Włączając zasilanie powinniśmy więc najpierw włączyć zasilacz do sieci, a dopiero potem wetknąć wtyk „jack " do odpowiedniego gniazdka w komputerze Przy wyłączaniu zasilania należy postępować odwrotnie.

3.    Należy unikać wyłączania zasilania komputera podczas przeprowadzania ćwiczenia. W razie zawieszenia się systemu można za pomocą cienkiego przedmiotu (np. długopisu) wcisnąć przycisk RESET, znajdujący się w otworze po prawej stronie z boku obudowy interfejsu (patrz rys. 3.4). Jeśli to nie skutkuje, można wyłączyć zasilanie komputera wyciągając wtyk „jack" z gniazdka 9V w komputerze. W żadnym przypadku nie należy tego czynić przez wyciąganie wtyczki zasilacza z gniazdka sieciowego.

Obsługa mikrokomputera ZX Spectrum może być dość uciążliwa dla kogoś, kto wcześniej się z nim nie zetknął. Ze względu na małe rozmiary klawiatury każdemu z klawiszy przyporządkowano po kilka funkcji. Zmianę funkcji klawisza uzyskuje się przede wszystkim przez wciśnięcie go razem z jednym z dwóch umieszczonych w dolnych rogach klawiatury klawiszy modyfikujących: [CAPS SHIFT] lub [SYMBOL SHIFT], Klawisze te spełniają w komputerze ZX Spectrum podobną rolę jak klawisze [Ctrl] i [Alt] w komputerach IBM PC. Funkcje wywoływane naciśnięciem klawiszy rozróżniane są także na podstawie kontekstu.

Postaramy się dalej szczegółowo opisać wszystkie kroki, jakie trzeba wykonać, aby uruchomić i obsługiwać symulator. Na początek podamy kilka uwag, które mogą być pomocne niezależnie od opcji programu, w jakiej się znajdujemy:

-    kasowanie znaku na lewo od kursora (funkcja backspace) uzyskujemy wciskając klawisz [DELETE] przy wciśniętym klawiszu [CAPS SHIFT],

-    przesunięcie kursora można uzyskać wciskając klawisze numeryczne od [4] do [7] przy wciśniętym [CAPS SHIFT]. Nad klawiszami numerycznymi są narysowane odpowiednie strzałki,

-    wyjście z większości opcji programu można uzyskać wciskając klawisz [BREAK/SPACE],