66453 skanuj0055 (16)

212 8. Zmiany w środowisku społecznym i przyrodniczym pod wpływem turystyki 8. Zmiany w środowisku społi. c znyd

Również inne przemiany w kulturze zbiorowości są ściśle związane z wymienionymi wyżej zjawiskami. Chociaż z jednej strony napływ turystów wyzwala u mieszkańców obszarów recepcyjnych aspiracje edukacyjne i większą motywację do podwyższania kwalifikacji, to z drugiej strony pociąga za sobą pojawienie się różnych patologii społecznych. Istotnymi problemami w miejscowościach turystycznych są: alkoholizm, narkomania, prostytucja, przestępczość, a także żebractwo dzieci [Mansfeld, Ginosar 1994, 228]. Gwałtowny napływ turystów na wyspę Langkawi (Malezja) sprawił np., że zetknęły się dwie odmienne kultury: miejscowa kultura oparta na wartościach głoszonych przez islam oraz hedonistyczna kultura zachodnia, akceptująca m.in. spożywanie alkoholu [Cater 1995, 24]. Tego typu problemy występują również w krajach wysoko rozwiniętych. Jak dowodzą badania socjologów amerykańskich, pod wpływem turystów pojawia się niekiedy „udawany folklor” (ang. phony folk culture), który sprowadza się do sztucznego podtrzymywania tradycji, po to tylko, aby zwabić turystów [Jordan 1980]. Przykładem tego typu zjawiska może być oferowanie turystom na wyspach Morza Karaibskiego „pamiątek” produkowanych masowo w Chinach lub Tajlandii, sprzedawanie w kurortach hiszpańskich pamiątkowych koszulek i „ręcznie” zdobionych chustek „ludowych” produkowanych w Turcji lub w Indiach itp.

Problem konfliktów pojawiających się między turystami a ludnością obszarów recepcyjnych znalazł odzwierciedlenie w pracy dotyczącej rozwoju turystycznego rejonu Niagary. Jak uważa G.V. Doxey [1976], mieszkańcy miejsc odwiedzanych przez turystów mogą pod wpływem wzmożonego napływu gości przejść przez następujące stany emocjonalne:

•    etap euforii spowodowanej pojawieniem się turystów;

•    etap apatii, która pojawia się, gdy obecność turystów staje się czymś powszednim, a kontakty z nimi przybierają postać rutynowych zachowań;

•    etap irytacji, który występuje, gdy pojawia się nadmierne przeciążenie ruchem turystycznym, a działania instytucji odpowiedzialnych za sektor turystyczny zmierzają raczej do dalszego rozwoju turystyki, a nie jej ograniczenia;

•    etap antagonizmu, któiy jest ściśle związany z ujawnianą wcześniej irytacją, a który przejawia się w tym, iż turyści są spostrzegani jako przyczyna wszystkich utrapień, a dalsza promocja atrakcyjności danego miejsca sprawia, że jego walory ulegają znacznej degradacji.

Wydaje się, że opisana wyżej koncepcja może być uwzględniania podczas badań na dowolnym obszarze odwiedzanym przez turystów.

Przyczyną napięć i konfliktów między turystami a mieszkańcami mogą być również względy finansowe. Na ogół turyści są bardziej zamożni niż ludność obszarów recepcyjnych, przy czym dotyczy to nie tylko krajów Trzeciego Świata, ale państw położonych w Europie i Stanów Zjednoczonych [Jordan 1980]. Często

przybysze manifestują swoje 1 i w następstwie frustracji dopi uszkadzają ich samochody itp. rozwojem funkcji turystyczne! wadzone na Hawajach (Stany 1 ofiarami przestępstw [Cheseej dzone w australijskim stanie N ściach turystycznych jest wj [Walmsley i in. 1983].

W ostatnich kilkunasto taj walności na AIDS. Według je ta została przeniesiona do S cych tzw. turystykę homoseksj W połowie lat osiemdziesiątymi się AIDS zostały dostrzeżone i i w Indiach) i w Ameryce Poi uwagi związkom między tymi ry wykazał zwiększony pozk»i nością na AIDS w głównych stwierdził, że pod wpływem z erotyczne zmieniają swoje zm szłości problem ten straci na i dao i P. Nossa [1994, 4] zań przykładzie Portugalii.

W celu uniknięcia wspoa czni turyści są dosyć rygorysd dalekiej przeszłości przykładam ska Republika Ludowa, a oba państwach islamskich. Przykłm od miejscowej ludności, są Mai wprowadzane są ograniczenia i na tym miejscowa kultura. W rystów rocznie [0’Hare, Band które regiony (np. okręg Musu

Istotnym zagadnieniem z jest jej wpływ na inne działy turystyka ma dodatni wpływ ■ produkcji nie tylko pamiątek U nego użytku, artykułów żywna styczne, dzięki którym rolnic? produkcję rolną, jak również m