Tabela 1.1. Wejścia i wyjścia kilku typowych maszyn [51, [6]
Wejście |
Rodzaj maszyny |
Wyjście |
przedmiot przed obróbką, energia elektryczna, instrukcja technologiczna |
obrabiarka |
przedmiot po obróbce, wióry |
cukierki, taśmy papieru, energia elektryczna |
maszyna do pakowania |
opakowane cukierki |
para dolotowa |
turbina parowa |
moment siły, prędkość wirnika, para odlotowa lub skropliny |
paliwo, powietrze |
silnik spalinowy |
moment siły, prędkość wirnika, spaliny |
paliwo, powietrze, kierowca (informacja) |
pojazd |
moment siły, prędkość pojazdu, spaliny |
fale elektromagnetyczne, energia elektryczna |
telewizor |
obraz, dźwięk |
zapis informacji A. energia elektryczna |
komputer |
zapis informacji B |
OPIS POTRZEBY
Rys. 1.2
Model projektowania i konstruowania (wg J. Dietrycha)
stanowi wejście Ik do procesu konstruowania w formie założeń konstrukcyjnych i koncepcji.
W procesie konstruowania ks zostają wyznaczone szczegółowo cechy konstrukcyjne, a więc konstrukcja Ks. Wyjściem Ok z procesu jest konstrukcja Ks, określająca własności wytworu, który ma być środkiem technicznym, uzyskującym w procesie wytwarzania odpowiednie struktury i stany S'.
Dalej będzie rozważany drugi z wymienionych przypadków, tzn. taki, gdy proces projektowania poprzedza proces konstruowania. Mówimy wtedy
0 procesie projektowo-konstrukcyjnym.
Istotnym elementem procesu projektowo-konstrukcyjnego jest koncypowanie konstrukcyjne, czyli myślenie koncepcyjne, zmierzające do opracowania koncepcji postaci konstrukcyjnej. Koncypowanie należy do projektowania i tym różni się od konstruowania, że nie wyznacza szczegółowych własności wytworu. Koncepcja postaci konstrukcyjnej wytworu różni się zatem od tego, co zostaje wyznaczone podczas konstruowania stopniem uszczegółowienia.
Stopień uszczegółowienia danej koncepcji ma być taki, aby umożliwił jej ocenę według przyjętego układu kryteriów, a przez to wybór koncepcji, która będzie podstawą szczegółowego doboru cech konstrukcyjnych, czyli opracowania konstrukcji.
Nie analizując procesu projektowo-konstrukcyjnego, jako przedmiotu badań metodologii projektowania
1 konstruowania, przedstawimy tylko niektóre zagadnienia omawianego procesu, ze szczególnym podkreśleniem procesu konstruowania. Będą to:
— dobór cech konstrukcyjnych jako proces „od ogółu do szczegółu”,
— porządek sekwencyjny oraz sekwencyjno-ite-racyjny elementarnych zabiegów procesu.
Od ogółu do szczegółu
Konstruowanie polega na doborze cech konstruk-cyjnych; konstrukcja jest wyznaczona wówczas, gdy zostaną wyznaczone cechy konstrukcyjne (geometryczne, materiałowe i dynamiczne).
Proces konstruowania jest zazwyczaj wielostopniowy. Dietrych ujmuje proces konstruowania jako proces przejścia „od ogółu do szczegółu”, co polega na stopniowym doborze cech konstrukcyjnych. Mówimy zatem o stopniowym uszczegółowieniu konstrukcji. Zagadnienie to zilustrowano na rys. 1.3.
Ilustracja zagadnienia doboru cech konstrukcyjnych