112 N0YAL1S
Nr 58
Wszelkie przedstawienie przeszłości to tragedia we właściwym znaczeniu. Wszelkie przedstawienie tego, co nadchodzi
— przyszłości — to komedia. Tragedia jest na właściwym miejscu w najwyższej formie życia narodu, tak jak komedia
— w najsłabszej formie jego życia. W Anglii i Francji najbardziej stosowne byłyby teraz tragedie, w Niemczech natomiast — komedie.
Nr 59
Plastycznych dzieł sztuki nigdy nie należałoby oglądać bez muzyki — natomiast dzieł sztuki muzycznej należałoby słuchać tylko w pięknie dekorowanych salach.
Jednakże dziełami sztuki poetyckiej nigdy nie należałoby się rozkoszować, nie rozkoszując się zarazem dziełami obu tamtych sztuk. Dlatego poezja wywiera tak niezwykłe wrażenie w pięknych teatrach lub gustownych kościołach. W każdym dobrym towarzystwie należałoby w przerwach co jakiś czas słuchać muzyki. Pokój przyjęć dał początek odczuciu, że ozdoby plastyczne konieczne są dla wzbogacenia prawdziwego życia towarzyskiego. Lepsze jedzenie, gry towarzyskie, wytworniejsze stroje, taniec, a nawet bardziej wyszukana, swobodniejsza, ogólniejsza rozmowa, wszystko to pojawiło się dzięki temu poczuciu wyższego życia w towarzystwie i wynikającego stąd połączenia wszystkiego, co piękne i ożywiające, w bogatej syntezie różnych oddziaływań.
Nr 83
„Ja” = „nie-ja”9 — to najwyższe twierdzenie wszelkiej nauki i sztuki. 1 2
Nr 105
Świat musi zostać zromantyzowany. W ten sposób odnajdziemy pierwotny sens. Romantyzowanie to jakościowe potęgowanie. W działaniu tym niższe , ja” utożsamia się z lepszym , ja”. Tak jak my sami jesteśmy takim jakościowym spotęgowaniem. Działanie to jest jeszcze całkowicie nieznane. Nadając rzeczom pospolitym wyższy sens, zwykłym — tajemniczy wygląd, znanym — godność rzeczy nieznanych, skończonym — pozór nieskończoności, romantyzuję je. Odwrotnie przebiega to działanie w stosunku do rzeczy wyższych, nieznanych, mistycznych, nieskończonych, które przez połączenie to ulegają logarytmizacji. Otrzymują one znany wyraz. Filozofia romantyczna. Lingua romana3. Wzajemne podniesienie i poniżenie. 0
Nr 130
Miłość jest wytworem wzajemnego pobudzenia dwóch indywidualnych istot, dlatego jest mistyczna i uniwersalna oraz zdolna do nieograniczonego doskonalenia się, jak sama zasada indywidualna.
Wszystko, co (nas) pobudza, co przyciąga do siebie (ściąga na siebie) (naszą) (uwagę) wrażliwość — to, co pobudzone, stara się wejść z tym w trwały związek, pozostać w tym związku i poniekąd to ze sobą utożsamić.
Ogólne zastosowanie teorii ciepła4.
Nr 133
Wszelkie przekonanie jest niezależne od prawdy natury. Odnosi się ono do prawdy magicznej, czyli prawdy cudu.
14*
Odniesienie do koncepcji filozoficznej Johanna Gottlieba Fich-
tego.
lingua romana (łac.) — język łaciński.
teoria ciepła — odwołanie do wzrastającej roli nauk o przyrodzie w drugiej połowie XVIII w.