67055 P5230997

8)

8 6

5.21. BADANIE PALNOŚCI DREWNA I TWORZYW DRZEWNYCH ORAZ OCENA SKUTECZNOŚCI ZABEZPIECZENIA PRZECIWOGNIOWEOO

Drawno, Jako substsnoja organiczna, w a tanie naturalnym ulega nie tylko działaniu czynników biologiczny oh, leoz także fizycznych, a wśród nich ognia. Palno*oi drewna zlikwidować w pełni nie nożna, nożna Ją Jednak w określonym stopniu ograniczyć.

Palenie się drewna polega na gwatlownyu utlenianiu się substancji drzewnej. Proces ten poprzedzony musi być wzrostem temperatury drewna i utrżymywaniem dopływu oiepła tak długo, aż nie rozpocznie się proces samodzielnego palenia. Ponieważ palenie się drewna Jest reakcją egzotermiczną, tzn. reakoją, przy której powstaje duża ilość energii oleplnej, proces palenia po Jego zainiojowaniu przebiega samodzielnie.

Przyjmując, że drewno poddane Jest działaniu płomienia, prooes palenia się tego materiału w znacznym uproszczeniu można podzielić na następujące etapy:

1.    Zapalenie się drewna - ze wzrostem temperatury następuje początkowo wydzielanie się z drewna wody 1 latwolotnyoh substancji, następnie doohodzl do rozkładu substancji drzewnej na palne gazy (metan, etan, tlenek węgla) oraz na izrne produkty (dwutlenek węgla, woda, kwas octowy, aceton, metanol ltp.)_a Rozpoczyna się przy tym tworzyć na powierzchni drewna warstwa węgla drzewnego.

2.    Samodzielne palenie - przy temperaturze około 270°C wydzielające się z drewna pary i gazy zapalają się. Paląo się, przyczyniają się do wzrostu temperatury głębiej położonyoh warstw drewna, a powsta-Jąoo tam palne produkty rozkładu drewna wydostają się na Jego powierzchnię, potęgując przebieg prooesu palenia.

3.    Przygaśnięcie płomienia - w tej fazie grubość.warstwy węgla drzew

nego zwiększa się, oo na skutek mnie jszego- przewodnio twa oieplnego węgla drzewnego hamuje dostęp ciepła do wnętrza drewna 1 zraniąj-aza szybkość Jego polonia się. To przy tłumi onie płomienia Jest Jednak najczęściej przejśolowo, gdyż węgiel drzowny na powierzchni palącego się elementu pęka i odpada, od słania jąo    głębiej położone

strefy i przestaje spełniać rolę warstwy oohronnej.

U₄ Zarżenie się węgla drzewnego - po spaleniu się wszystkich polnych produktów rozkładu drewna następuje dalsze utlenianie zwęglonego e-lomontu i Jego żarz ani o do całkowitego spopielenia.

Z punktu widzenia palnośoi i właściwości cieplnych drewno charakteryzuje się następującymi parametrami: temperaturą zapłonu i palenia, temperaturą samozapłonu, szybkośoią spalania, oisplem spalania, przewodnictwem oloplnym. Oto objaśnlonla niektórych z nich:

Temperatura zapłonu - Jest to temperatura, przy której wydzielające się z drewna gazy palno zapalają się 'od oboogo płomienia i palą się dalej samorzutnie¹.

Temperatura samozapłonu - Jest to temperatura przy której następuj, samorzutne zapalenie gazów wydzielaJąoyoh się z drewna.

Szybkość palenia - jest to ubytek masy drewna spalonego na jednostkf ozasu, wyrażony w procentach masy poozątkowej.

Ciepło spalania - ilość ciepła (cal) wydzielającego się przy osikowi, tym spaleniu 1 grama drewna.

Metody ooeny skuteczności działania środków ognioo obronny oh do drewna i tworzyw drzewnych ogólnie można podzielić następująco:

1.    Metody orientacyjne - pozwalają na szybką, leoz ozęsto tylko bania ogólną ocenę działania ogniooobronnego. Niejednokrotnie w tyoh metodach stosuje się próbki drewna, np. o wielkości zapałki, które impregnuje się badanym środkiem i po wysuszeniu poddaje działania płomienia, oceniając: szybkość zapłonu i palenia, ozas, po który* próbka wygaśnie po wy Jęoiu z płomienia, żarzenie się- próbki po wy-gaśnięoiu płomienia, zwęglenie próbki itp. Takie badanie wykonaó naturalnie należy w porównaniu z próbkami kontrolnymi, nieimpregno wanymi.

2.    Mo t ody laboratoryjne — pozwalają na dość dokładną ocenę dział ani o gnio o obronnego preparatów impregnacyjnych i zastosowanych mets nasycania. Metody te polegają na stosowaniu ściśle określonych prą rządów i aparatów w Jednakowych, powtarzalnych warunkach.

3.    Metody praktyczne - pozwalają na najbardziej obiektywną ooenę dzią lania preparatu ognioochronnego, są jednak kłopotliwe i kosztownej roalizaojl. V metodach tyoh poddaje się badaniom gotowe konstrukoj lub ioh fragmenty spalane w warunkach naturalnyoh, oo utrudnia lei wykonywanie.

5-21.1. Oznaczanie temperatury zapłonu i palenia się drewna

według Weissa

Według metody Weissa ustalić można temperaturę, przy której gazy wy-dziełająoe się z drewna zapalają się na kilka sekund i gasną (temp. zapłonu), lub zapalają się i palą dalej nieprzerwanie (temperatura pale* nia).

Stosuje się do tego oelu aparat, którego schemat przodstawiono na ryj

20.

Badaną próbkę drewna o wymiarach 30 x 10 z 10 mm umieszcza się w wewnętrznej zuroe, ogrzewanej uzwojeniem z drutu oporowego. Próbka podleg* więo działaniu oiepła przez promieniowanie. Od dołu do rurki doprowadzone jest odwodniono powietrze o regulowanej szybkości przepływu. Pomiar polega na zanotowaniu temperatury, przy której nastąpi zapalenie się ot 2-3 aokundy gazów wydzielojąoyoh się z ogrzewanej próbki u wylotu rurki? Jost to tomperatura zapłonu drewna. Ogrzewa jąo próbkę w dalszym ciągu, należy zanotować temperaturę, przy której iloiol gazów wydziela jąoy eh sif a drewna są tak duże, że po przysunięciu mikropalnika gazowego, zapalaj*