67703 P1010269 (5)

Ogólne podstawy fotogrametrii

Ogólne podstawy fotogrametrii

środkowymi odcinka AB. Punkt S nazywamy środkiem rzutów, płaszczyzny n’ i ji” I -płaszczyznami rzutów (płaszczyznami obrazów, płaszczyznami tłowymi lub rzut- 1 niami), zaś proste przechodzące przez rzutowane punkty i środek rzutów - promie- 1 niami rzutującymi. Urządzeniem, za pomocą którego można otrzymać rzut j środkowy, jest aparat fotograficzny. W tym przypadku rolę środka rzutów spełnia punkt główny obiektywu aparatu, promieniami rzutującymi są promienie świetlne biegnące od zdejmowanych przedmiotów przez środek rzutów, a płaszczyznę rzutów stanowi płaszczyzna błony fotograficznej. Płaszczyzna rzutów może być umieszczona zarówno między przedmiotem a środkiem rzutów (7t”) lub po jego przeciwnej stronie (rc*). Wykonując zdjęcie fotograficzne, położenie płaszczyzny rzutów po stronie tC odpowiada negatywowi zdjęcia, a położenie 71” pozytywowi.

Położenie środka rzutów (punkt główny obiektywu) względem płaszczyzny rzutów (płaszczyzny tłowej) wyznaczają dwa elementy: punkt przebicia (o’,o”) płaszczyzny rzutów przez prostopadły do niej promień przechodzący przez środek rzutów (S) oraz odległość od płaszczyzny tłowej (So’ i So”). Punkty o’ i o” nazywamy punktami głównymi, a promień przechodzący przez punkty główne i środek rzutów - promieniem głównym (osią optyczną kamery fotograficznej). Odległość środka optycznego obiektywem (S) od płaszczyzny obrazu jest w przybliżeniu równa ogniskowej obiektywu (f).

Znając położenie środka rzutów w stosunku do płaszczyzny obrazu, można jednoznacznie odtworzyć wiązkę promieni rzutujących, nie można jednak jednoznacznie określić rzutu środkowego, ponieważ na tym samym promieniu rzutującym może znajdować się wiele punktów przestrzeni, których obrazy na płaszczyźnie rzutów będą tym samym punktem. Jest to ważne stwierdzenie z punktu jpwidzenia fotogrametrii. Wynika z niego, że rzut środkowy będzie określany jedno-■ttcznie tylko wówczas, jeżeli będzie znane wzajemne położenie środka rzutów i ^(kzczyzny rzutów oraz dodatkowo położenie środka rzutów względem fotogra-

Jeżeli środek rzutów umieścimy w nieskończoności, to promienie rzutujące będą równoległe. Mamy w tym przypadku do czynienia z rzutem równoległym. Ustawiając płaszczyznę rzutów prostopadle do promieni rzutujących (rys. 3), otrzymamy rzut równoległy prostokątny (ortogonalny). Przykładem takiego rzutu jest mapa topograficzna. Zatem rzut równoległy prostokątny jest szczególnym przypadkiem rzutu środkowego, w którym środek rzutów znajduje się w nieskończoności, a promienie rzutujące są prostopadłe do rzutni.

2.2. Zdjęcia lotnicze

Do wykonywania zdjęć z powietrza (aerofotogiarnetrij częściej samoloty i śmigłowce. Są to odpowiednio przy stosc fotogrametrycznych. O wyborze typu samolotu (śmigłowd decydują określone warunki techniczne. Dotyczą one pi wznoszenia, stateczności lotu, długości drogi startu i ląd wiedniego pułapu lotu oraz możliwości umieszczenia ki ciężkości samolotu (najmniejszy wpływ na jakość zdjęć ruj wzdłuż trzech osi konstrukcyjnych). W kabinie samolotu jedną kamerę lotniczą. Dla celów leśnictwa wykonywane nie zdjęcia dwoma kamerami o różnych długościach ogni

Do wykonywania zdjęć z większych wysokości wykot lub sztuczne satelity.

W zależności od położenia osi optycznej kamery, zd zdjęciąpipnpwę i ukośne (rys. 4). Zdjęcia pionowe wyko położeniu osi kamery. Płaszczyzna kliszy zajmuje wóu Utrzymanie w pionie osi kamery w czasie wykonywał praktycznie niemożliwe, dlatego też zdjęciami pionowy których odchylenie osi kamery od kierunku pioniuuęj wynosi ono 1° - 1°,5\ czyli są to zdjęcia prawie pion żyroskopową, można uzyskać odchylenie osi od pionu Zdjęcia wykonane przy nachyleniu osi kamery w stc przekraczającym 3 stopnie nazywamy zdjęciami ukośn ponad 45° - perspektywiczne). Dla celów pomiarowych wane są niemal wyłączniezdjęcia prawie pionowe.

RYSUNEK 4. Kąt nachylenia osi kamery lotniczej: a) zdjr nachylone, c) zdjęcie ukośne perspektywiczne_.. j