71567 P5230990

73

72

73

72

jwąttgih

tyflkaojl orf«in^ rozkładaJąoyoh drewno. Na ryo. 17 podano miejaoa, z których pobrać naloty materiał do poszczę gólmy oh ozaaozoń.

Oceny ogólnej badanego preparatu dokonuje się po zniszczeniu nesysU kich próbek w serii, przy etopniu zniszczenia = IOO. Ustala eię w ten sposób okres eksploatacji drewna w kontakcie * ziemią przy określonej sawartoioi preparatu w kg/m³.

5.19.5.2- Badania poligonowe bez kontaktu z ziemią

Utytkowanie drewna Jako materiału budowlanego przebiega w różnych w a— rankach temperatury, wilgo tnośoi i napromieniowania OT itp. V zależnoś-oi od tyoh warunków dochodzi do zmian Jakości drewna, 00 moZe przyozynić się do istotnego pogorszenia wy trzy siałoś o i konstrukcji. Jeśli w drewnie będącym w bezpośrednim kontakcie z gruntem odgrywają rolę czynniki atmosferyczne, biologiczne, glebowe itp., to na drewno nie mające kontaktu s gruntem wpływają głównie czynniki klimatyczno i wahania wilgotności. Obserwacje praktyczne, a także specjalne badania wykazują, Ze uzyskanie wysokiej trwałości drewna w kontakcie z gruntem wymaga stosowania bardzo skutecznych środków impregnacyjnych a także bardzo skutecznych metod nasycania. Laboratoryjna ooena przydatnośol preparatu przewidzianego do zabezpieczenia drewna użytkowanego bez kontaktu z gruntem nie zawsze jest wystarozająoa. Ooena taka powinna być poparta badaniami poligonowymi, którą można i trzeba w odpowiedni sposób zunifikować.

Badania takie na szerszą skalę zaczęto prowadzić dopiero w oetatnioh czasach. Duże osiągnięoia w tym zakresie uzyskano w Szwajcarii, V. Brytanii oraz we Francji*

Celem badań poligonowych nad skuteoznośoią zabezpleozenia drewna bez kontaktu z gruntem jest:

a)    określenie wpływu ekspozycji drewna niezabezpieczonego i zabezpieczonego różnymi środkami ochronnymi, w warunkach naturalnych na działanie czynników atmosferyoznyoh bez kontaktu z ziemią.

b)    ooena metody nasyoania oraz środka ochronnego, mającego na oelu u—

trzymanie użytkowy oh właśoiwośoi eksponowanego drewna, t J. zaoho-

'• ' ^|VV ' ■'    ‘^v:: —    ’    'Z'-.    BWBL I 4

wenie wytrzymałości mechaniczneJ, nadanie wysokiego stopnia stabilizacji wymiarowej, a także utrzymanie estetycznego wyglądu.

V    metodach poligonowych bez kontaktu z gruntem należy uwzględniać następujące parametry:

-    charakterystyka warunków ekspozycji próbek,

-    drewno (gatunek, rozmiary, wilgotność, kształt próbek itp.),

-    środek ochrony i sposób Jego zastosowania.

V    literaturze fachowej znaleźć można opisy metod opracowany oh w różnych laboratoriach zajmująoyoh aię problematyką ochrony drewna. Szczegółowego przeglądu tych metod dokonał M. Fougorouse (1976) • Szeroko zakrojone badania na ten temat prowadzone są w Szwajcarii, gdzie o— pracowano metodykę badań, na której oparty jest sposób postępowania realizowany w Czechosłowacji.

Calem tyoh badać Jest określenie wpływu kompleksu czynników staosfs. ryoznyoh, biologicznyoh i fizyoznyoh na jakość eksponowanego w warunkach naturalnych drewna, głównie na Jego wygląd estetyozny oraz właśoiwośoi fizyozae•

Badania polegają na wizualnej ooanie barwnych zmian powierzchni próbek, spowodowany oh reakcjami fo to chemio zny mi. Ocenia się także odporność na porażenie przez grzyby rozkładające i powodujące pleśnienie,* ważnym kryterium ooeny Jest stopień hydrofobizaoji a także pojawienie się pęknięć na powierzchni próbek i ioh końoaoh.

Próbki z drewna sosny mają wymiary 20 x 100 x 300 mm, dopuszcza się stosowanie innych gatunków drewna stosowanyoh w budowniotwie (np. świerk, Jodła)•

Na Jeden rodzaj badanego środka etoeuje się 7 równoległyoh próbek z następującym podziałem:

—    5 próbek umieszcza się w terenie, na odpowiednim stojaku pod kątem J*5°, skierowanych na południe,

—    1 próbkę umieszoza się w teranie, pod kątem 90 , również skierowaną na południe,

—    1 próbkę pozostawia się w laboratorium jako kontrolną.

Próbki przed impregnacją należy poddać badaniom, określając wilgotność drewna, gęstość oraz masę. V jednej serii próbek różnica gęstości drewna nie powinna przekraczać -10)Ł.

Przygotowane próbki poddaje się nasycaniu badanym środkiem, stosując przewidziane dla tego preparatu metody (np. smarowanie, opryskiwanie^ moczenie, nasycanie próżniowo—ciśnieniowe itp.). Xlość wchioniętogo środka przez każdą próbkę należy podać w kg/nr* albo w g/a • Zaleca »±ę impregnować większą liczbę próbek, aby do właściwych badań móc wybrać takie, których różnice wchłonięcia nie przekraozają —10?6.

Po nasyceniu próbki należy skllmatyzować w okresie — 5 tygodni, zważyć i następnie umieścić na stalowych stojakach na wysokości 1 — 1,5 m nad ziemią pod kątem h$° i 90 , skierowane na południe.

Ooonę przeprowadza się 1 raz w miesiącu, ważąc każdą próbkę celem o— kreślenia wilgotnośoi a tym samym stopnia hydrofobizaoji oraz co 3 miesiące ooeniająo wygląd próbek z odległości 1 m.

Przy ooonio wyglądu próbek stosuje się następujące o kr oślenia: a. Wygląd próbek:

0    — powierzchnia próbki bez zmian,

1    — niewielkie uszkodzenie powlorzohnl próbki,

2    — średnie uszkodzenie powierzchni próbki (maksymalnie 50?®),

3    — silne uszkodzenie powierzohnl próbki (50 — IOO?*),

U — równomierne uszkodzenie całej powierzchni próbki.

Ola oceny powłok ochronnych no próbkach stosuje się następujące określenia:

5a — powierzchnia próbki bez zmian,

5b - niewielka zmiana barwy powłoki,