69790 PrepOrg cz I8

- 58 -

Temperatura wrzenia oraz temperatura krzepnięcia rozpuszczalnika wyznaczają zakres temperatur, w którym może być prowadzony proces krystalizacji. Korzystne jeat, gdy zak"ea ten jest możliwie szeroki, z tego względu wadą rozpuszczalnika jest zbyt niska temperatura wrzenia oraz stosunkowo wysoka temperatura krzepnięcia.

V/ przypadku gdy nie udaje się dobrBĆ rozpuszczalnika o zadawalających własnościach, można zastosować mieszaninę dwćch, rzadziej trzech rozpuszczalników. Taki sposób postępowania stosuje się najczęściej wtedy, gdy w jednym z rozpuazczalników krystalizowana substancja rozpuszcza się zbyt dobrze, a w drugim zbyt słabo. Najczęściej stosowanymi mieszaninami rozpuszczalników sąj etanol-woda, etanol-aceton, etanol-chloroform, etanol--eter, etancl-benzen, metanol-chloroforra, kwas octowy-woda, aceton-woda, octan etylu-eter naftowy, benzen-eter naftowy, eter-eter naftowy (na pierwszym miejscu podano rozpuszczalnik wykazujący na ogół wyższą zdolność rozpuszczania substancji organicznych).

II.1.1.4. Wpływ postaci produktu krystalizacji na efekt oczyszczenia

Czystość produktu krystalizacji zależy w dużym stopniu od postaci uzyskanych kryształów. W przypadku szybkiego ochładzania i mieszania roztworu uzyskuje aię znaczną ilość zarodków krystalizacji, co w konsekwencji daje dużą ilość drobnych kryształów. Powolna ochładzanie, bez mieszania, prowadzi do wzrostu dużych kryształów na niewielkiej ilości zarodków krystalizacji. Zbyt drobne kryształy, ze względu na swą dużą powierzchnię właściwą, zatrzymują znaczną ilość ługu macierzystego, ponadto źle się sączą i przemywają. Zbyt duże kryształy zatrzymują ług macierzysty w zagłębieniach. Należy unikać otrzymywania podczas krystalizacji zarówno bardzo drobnych, jak i zbyt dużych kryształów.

Szczególnie niekorzystnym zjawiskiem w procesie krystalizacji jest wytrącanie aię oczyszczanej substancji z roztworu w formie oleju. Jeżeli nawet uda aię doprowadzić do skrystalizowania oleju, efekt oczyszczania jest na ogół niewielki. Po wytrąceniu się oleju mamy do czynienia z układem dwu cieczy o ograniczonej wzajemnej rozpuszczalności. Zanieczyszczenia rozdzielają aię pomiędzy obie fazy ciekłe w proporcjach wynikających z prawa podziału Narnata. Stężenie zanleozyBzczeń w oleju jeat na ogół większe niż w rozpuszczalniku. Olej, będący mieszaniną substancji oczyszczanej i znacznych ilości zanieczyszczeń oraz rozpuszczalnika, posiada znacznie obniżoną w stosunku do czystej substancji oczyszczanej temperaturę krzepnięcia, co często uniemożliwia przeprowadzenie go w atan stały.