Największe znaczenie w przemyśle mają kwaśne katalizatory heterogeniczne, w obecności których, proces zachodzi w fazie gazowej w 350-450°C. W praktyce stosuje się AI2O3, glinokrzemiany, fosforany glinu, amonu. Działanie katalizatora polega na aktywowaniu wiązania C-0 w alkoholu wskutek chemosorbcji na ich kwaśnych centrach
® *NH3 o
ROH * H+ - ROH2 —rr*- RNHj -► RNH2 + H+
HjU
Katalizatory te katalizują także uboczną dehydratację alkoholi, z wytworzeniem eterów lub olefin.
2 ROH ROR + H20
RCH2CH2OH ■ RCH=CH2 + H20
S-Alkilowanie r
Można prawadzićza-pomocą: f '-Irchlorowcopochodnych i 2-olefin
Chlorowcopochodne w reakcji z wodorosiarczkiem sodu tworzą merkaptany.
RC1 + NaSH -» RSH + NaCl
Tworzące się merkaptany charakteryzują słabszymi się własnościami kwaśnymi, niż siarkowodór, wskutek tego w reakcji z wodorosiarczkiem zachodzi równowagowa wymiana:
HS- + RSH RS- + H2S
jon R5", reagując z chlorowcopochodną, daje siarczek dialkilowy, będący głównym produktem ubocznym (analogicznie do tworzenia eterów w wyniku zasadowej hydrolizy chlorowcopochodnych).
W celu obniżenia ilości tworzącego się siarczku dialkilowego używa się nadmiaru wodorosiarczku sodu w stosunku do chlorowcopochodnej (z reguły dwukrotny nadmiar). W celu homogenizacji masy reakcyjnej proces prowadzi się w'środowisku metanolu lub etanolu, lub w wodno-alkoholowych roztworach, w których rozpuszczalne są oba czynniki. Temperatura reakcji wynosi 60-160°C, co wymaga niekiedy podniesienia ciśnienia, w celu utrzymania masy reakcyjnej w stanie ciekłym. Proces prowadzi się w autoklawie z mieszadłem w sposób okresowy.
Najważniejsze procesy realizowane w przemyśle to: otrzymywanie Insektycydów.
C2H5CI + NaSI ł -> C2II5SII + NaCl
■ rło nawaniania gazu.
C5H, ,C1 + NaSH -> C5H! ,SH + NaCl
Syntttl m»rk«otanów z olefin
RCH=CH2 + H2S ----» RCH-CHj
SH
Proces ten można prowadzić dwiema metodami - katalitycznie lub rodnlkowo. W pierwszym przypadku wykorzystuje się różne katalizatory o charakterze kwaśnym (kwasy protonowe, gllnokrze miany, tlenek glinu itp.). Przykładowo, proces z udziałem tlenku glinu na sllikażelu prowadzi się w 100-150°C i pod ciśnieniem 7MPa w fazie ciekłej.
Rodnikowe przyłączenie siarkowodoru do olefiny przebiega w fazie ciekłej w normalnej lub obniżonej temperaturze i przy naświetlaniu światłem ultrafioletowym.
+ H,S + CHjCH-CH,
Jako substancje wyjściowe, stanowiące fragment hydrofobowy, stosuje się związki, zdolne do "A( ' '
lalkoholey.kwasy kanbpksylowęp.ąlkilofenole^MfrzależnoścHid-tegomiejonowe związki powierzchniowo-czynne flzielisię.na.następujące^.ppdstawowe.gnipy:
U.ąjoliokw.etyJenowe ppchpdpe:alkilpfenolj,(R?.grupa.izpoktylowa,,nonylowa, dodecyloWa),
RCsHiOH + n.CH2rCH2'-► RCsI^ÓfGHjGHjOJnH
S.1-produkty: pollóksyetyleno.waniakwasdw..tiuszezowycb(stearynowegp/.oleinowegO'lubmieszanit" rwyższych.kwasów tłuszczowych,.oUzymywanycb w wyruku-utlenjania parafiny),,.
RCOOH- + In CHjr-CHz iO
►JRC.0Q(CH2eH20)nH
3. produkty, polloksyetylenowaniawyższych alkoholtfoleinowego/stearynowego, alkoholi okso łu'.“-alkoholi otrzymanych poprzez;u.wodornleniawyższych.kwasów tłuszczowych ocazpoprzez,utleniairi barafiny).umerkaptandw,
ROH,*nCH2^CH2
&
RSHs*. n.CHj-^CHj
-iR0(CH2CH20)nH
► ■RSCGffcęafePJpH
4-produkty polioksyetylenowaniaiamiddw.wyższych.kwasów,^ulfaamidóvici.annin;
iCH2GIŁOWi
RCONHj + Cx+v)CHr;GH2 -*- ,RCON‘
Po A »(QH2CH20)yH
“RKH.2. +.
£-GH2
x(CH2CH20)xH
m
XCH^CU20)yH ^.-. polimerowe, nięjonowŁsubstancja myjące,,w.któryeh.h.ydrofoboweiugrupowąnie.pochodzi od
fe.w rezultacie
Wyniku..jegOipksyetylenowaniakoricowychgrupiQi±otrzymuje-'sięrśrodkimyjącec ■
teeaĘCTPr-eGHieHz-^off*