80261 str271

E. Bnjkicwlci-Cnilwttiłia.Z. Mikulski Nudmtotta o/tOinu Wurrzawn 2005 ISBN S3-OI-H579 X. O by WN PWN 21)05

Imy~ Notatnik ' ’ * 1025. O.S.T.R - SynTT¹ Hj? _str270 - Paint    " | ItelixiLibrary Reader ’ ff Hydrologia ogólna -

i temperatury) i gęstością, która zależnie od zasolenia i porowatości lodu przyjmuje wartość od 0,920 do 0,953 g/cm\ Ze względu na swą małą gęstość lody morskie wystają nad powierzchnię wody na 1/7 do 1/10 swej objętości. Powstający na powierzchni Oceanu Arktycznego lód morski można podzielić na trzy rodzaje: lód polarny, lód stały i krę lodową.

Lód polarny pokrywa obszar biegunowy i stanowi główną formę /.lodzenia Oceanu Arktycznego. W okresie nocy polarnej osiąga grubość do 6 m. w czasie miesięcy letnich jego grubość rzadko spada poniżej 2 m. W okolicach bieguna północnego grubość lodu wynosi ok. 3.6 m. Największą grubość lodu (ponad 6 m) stwierdzono na północ od wysp kanadyjskiej Arktyki (Zakrzewski, 1983). Lód polarny składa się z wielkich grubych taili o płaskiej powierzchni, w jednych miejscach podzielonych szczelinami, w innych spiętrzonych na stykach do wysokości kilkunastu metrów wskutek oddziaływania wiatrów (są to tzw. torosy). Lód polarny podlega ciągłej wymianie i odnowie: w okresie zimy kra przymarza do czoła lodu, natomiast w okresie letnim odłamują się od niego kawałki lodu, przechodząc w postać kry pływającej.

Lody skupione wokół Arktyki nieustannie przemieszczają się wokół Oceanu Arktycznego w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara, tj. ze wschodu na zachód. Jest to tzw. Dryf Morza Beauforta. Jest on zlokalizowany między północnym wybrzeżem Alaski a biegunem północnym (rys. 221). Drugi układ cyrkulacji lodów stanowi Dryf Transpolar-ny. biorący początek z Morza Wschodniosyberyjskiego i Morza Łaptiewów. Przenosi on masy lodu ponad biegunem północnym aż do Cieśniny Frania (między Grenlandią a Spitsbergenem). Istnieje jeszcze kilka innych niewielkich układów cyrkulacyjnych, w których lody dryfują wzdłuż wybrzeży wysp arktycznych i wybrzeży Syberii (rys. 221)

Rys. 221. Kierunki ruchu lodu polarnego w Morzu Arktycznym

(wg The Arctic Ocean, za Zakrzewskim, 1991)

271

□

$

Cl

C

7T

C

CO

co

co

o

©

©

&

m

S> Hydrologia ogólna - Elżbieta Bajkiewicz-Grabowska, Zdzisław Mikulski - iLibrary Reader