76889 skanuj0003 (20)

A. Wichur: Materiały pomocnicze do przedmiotu „Budownictwo podziemne” (St. Inż. Zaoczne IV EZSM) (na prawach rękopisu)

Obudowa tymczasowa, wstępna i ostateczna

Literatura uzupełniająca:

[1 ] Chudek M.: Obudowa wyrobisk górniczych, cz. 1. Obudowa wyrobisk korytarzowych i komo-rowych. „Śląsk”, Katowice 1987.

[2]    Chudek M., Głuch P., Szczepaniak Z.: Drążenie wyrobisk korytarzowych. Politechnika Śląska, Gliwice 1985 (skrypt).

[3]    Leksykon górniczy — praca zbiorowa. Śląsk, Katowice 1989.

[4]    Pękacki W.: Budownictwo górnicze podziemne, cz. I, Wykonywanie wyrobisk korytarzowych i komorowych. Śląsk, Katowice 1971.

[5]    PN-92/G-01100/00 Obudowa górnicza — Podział i terminologia.

[6]    Poradnik górnika t. 2. Śląsk, Katowice 1975.

1.    Obudowa ostateczna

Wyrobisko jest to pusta przestrzeń w skałach skorupy ziemskiej, powstała wskutek urobienia i usunięcia skał [3].

Wyrobisko górnicze jest to pustka w górotworze wykonana robotami górniczymi w celu eksploatacji złoża kopaliny użytecznej (wyrobisko eksploatacyjne) lub wykonana w innym celu w dowolnym górotworze (wyrobisko specjalnego przeznaczenia) [5].

Wyrobisko górnicze jest określane również jako wyrobisko powstałe wskutek prowadzenia robót górniczych udostępniających lub eksploatacyjnych [3].

Wyrobisko podziemne jest to wyrobisko górnicze otoczone zewsząd górotworem, z wyjątkiem połączeń z powierzchnią ziemi [3].

Obudowa jest to zespół środków technicznych w postaci konstrukcji budowlanej lub urządzenia mechanicznego, dla zabezpieczenia przestrzeni roboczej wyrobiska przed niekontrolowanym oberwaniem się skał lub jego zaciskaniem, lub dla jego izolacji wodnej [5].

Wg Leksykonu [3] obudowa są to środki i sposoby zabezpieczenia wyrobiska górniczego przed opadaniem skał, zawałem i innymi skutkami nacisku górotworu.

Obudowa ostateczna jest to obudowa górnicza zabezpieczająca wyrobisko w całym okresie jego użytkowania [5].

Przykłady konstrukcji obudowy ostatecznej wyrobisk korytarzowych: obudowa stalowa łukowa podatna ŁP, obudowa stalowo-betonowa SB, obudowa kotwiowo-betonowa KB, obudowa kotwiowo-betonowo-stalowa KBS.

2.    Obudowa tymczasowa

Obudowa tymczasowa jest to obudowa górnicza zabezpieczająca wyrobisko po wykonaniu jego wyłomu i usuwana (rabowana) przed wykonaniem obudowy ostatecznej [5].

Przykład konstrukcji obudowy tymczasowej wyrobisk korytarzowych: obudowa drewniana.

3.    Obudowa wstępna

Obudowa wstępna jest to rodzaj obudowy tymczasowej zabezpieczającej wyrobisko górnicze niede-montowanej (nierabowanej) przed wykonaniem zasadniczej obudowy ostatecznej wyrobiska [5]. Przykłady konstrukcji obudowy wstępnej wyrobisk korytarzowych: obudowa kotwiowa, obudowa z betonu natryskowego (uwaga - w korzystnych warunkach obudowy te mogą być jednocześnie obudowami ostatecznymi).