76893 IMGP0190

domuu munymi, i siujc się częścią wspólnoty gcajoticj związ* kanw pokrewieństwa, Klei not przestaje być maska; staje *tę tnie* mcm

Milek* 'Ui pokrewieństwa

Klejnot ma związek z pokrewieństwum i to pokrewieństwem szeroko rozumianym, W heraldycznej panoptii średniowiecz-nej arystokracji jest elementem najsilniei wyrażającym tendencje „totemiczne" (używam tu tego terminu w znaczeniu bardziej potocznym i nieco odmiennym od tego, jaki nadają mu antropolodzy), związane ze strukturami pokrewieństwa sprzed

XII    wieku — a tym samym z czasami, kiedy mc znano jeszcze grule 1 i systemu heraldycznego — lub nawet sprzed roku tysiącznego

W tym miejscu należy uczynić kilka zastrzeżeń natury chronologicznej, geograficznej i społecznej. Pierwsze klejnoty heraldyczne początkowo były zapewne emblematami indywidualnymi, przypadkowymi maskami, używanymi przez uczestników turnieju, którzy chcieli się ukryć i dodać sobie siły, fizycznej, psychicznej i ponadnaturalnej. Z czasem wiele spośród tych klejnotów przeszło na cale rodziny. Zmiana ta dokonała się w różnym tempie, w zależności tul kraju i regionu. Na obszarze Cesarstwa zaszła najwcześniej i najbardziej konsekwentnie: od połowy

n£b

XIII    wieku większość niemieckich klejnotów obejmuje rodzinę, a modyfikacja w ich obrębie jest równoznaczna z wyodrębnieniem konkretnej osoby z grupy rodzinnej⁴⁹. Natomiast w krajach o dłuższej tradycji heraldycznej (Francja, Anglia, Szkocja] klejnot, używany rzadziej i wprowadzony później niż w krajach germańskich, przez dłuższy czas pozostaje emblematem indywidualnym, zmienianym w zależności tui nastroju i okoliczności, z turnieju na turniej. Dopiero na początku XIV wieku pojawią się na tych terenach klejnoty obejmujące rodzinę, takie jak w Niemczech, Szwajcarii i Austrii. Nie odczytujemy na nich jednak pokrewieństwa najbliższego, czyli gałęzi rodowej, lecz pokre-wieńst vo w znacznie szerszym znaczeniu, poziome, klanowe lub mitologiczne. Dotyczy to zwłaszcza znakomitych rodów j nap wyższy h warstw arystokracji. IHułczas gdy opatrzona godietn

*’U    jest mowa w ni

mUk net, Bmurm, dugjntnmtati*

kadertwcniach mt mowa w niatcnatach V nivl!Mun Jtmti ktmH tein j*