I
20-
Glinę przygotowaną jednym z wyżej podanych sposobów zwozi się albo na wyrównany plac, albo jeszcze lepiej do okrągłych, półkulistych dołów, około 1 m. głębokich, obficie zlewa się wodą i pozostawia tak. przez dobę, po czym się ją wyrzuca gracami na powierzchnię placu i jeszcze raz przerzuca, Jeżeli do gliny dodaje się piasek l:ub plewy, to czyni się to przy zwożeniu gliny do dołów. Glinę przerobioną .masuje się na ostatek przez wahadłowy ruch deską po powierzchni gliny, wskutek czego tworzy się -a', niej płaski, okrągły bochen i z tą chwilą jest ona już gotowa do ±ormowania. Zwykle jednak glinę przygotowuje się pod wieczór, a formuje dopiero w dniu następnym.
Opisany sposób przerabiania gliny odnosi się do ręcznego, strycharskiego wyrobu cegły, który odbywa się albo na piasku, albo na wodzie. Na jakość surówki taki czy inny sposób formowania- nie wywiera żadnego wpływu, jest tylko kwestią przyzwyczajenia i ewentualnie związany ze sprawą piasku. Jednakowoż ze względu na przyjemniejsze warunki pracy oraz pożądaną szorstkość powierzchni cegły, formowanie na piasku jest bardziej zalecenia godne lam, gdzie znajduje się piasek.
Lio formowania na piasku potrzebny jest sprzęt następu™, jąoy: mocny stół strycharski, kwadratowy, o bokach 1 m. długosoi, 90 cm. wysoki /jak na załączonym rysunku/, poza tym 2 formy drewniane z dnem i rączkami. Wymiary skrzynki' formowej zależą od tego
ile glina kurczy się w czasie suszenia. Jeżeli glina nie jest za tłusta, to wnętrze formy może mieć następujące wymiary; 285 mm
długość, .140 rum szerokość i 70 ram głębokość. Oprócz stołu i form
potrzebne są jeszcze taczki do dowożenia gliny, 2 konewki na wodę
kwasz do wyrównania placu strycharskiego, kilka desek do jeżdże -nia po nich taczkami, wreszcie kilka daszków ze słomy lub desek
do przykrywania stosów schnącej, względnie suchej jaz surówki.
W braku tychże można nawet przykrywać luźną słomą i przyciskać deską, obciążoną kamieniami /jak na załączonym rysunku/.
gil i
ze
Formowanie na piasku odbywa się w ten sposób, ny, narzuconej na stół odrywa się rękami odpowiednią i>orcję gliny, otacza ją w piaslcu, rozsypanym na stole i z siłą wrzuca do g-ormy ; wysypanej przed tym piaskiem, ugniata dłonią w narożnikach, a nadmiar gliny zwiera się stryclrulcem, t.., j. płaskim, wąskim kawałkiem
drewna• Wyformowaną surówkę zanosi’ się na plac i przez odwrócenie formy, składa się płasko na placu. Gdyby się przy tym podniosły
trochę narożniki, to należy surówkę lekko nacisnąć dnem formy.