87080 SA400036

DAWNE WOJSKO POLSKIE OD PIASTÓW DO JAGIELLONÓW

Wojsko polskie w drugiej połowie XIII w.

domostwa i warsztaty, a wreszcie w wyniku dalszego rozwoju stosunków gospodarczych i społecznych okrzepło na tyle, że zdolne było do skutecznej obrony przed groźnym wrogiem.

Początek walk

o zjednoczenie państwa polskiego

Tymczasem w Polsce dokonały się przemiany ekonomiczne i społeczne, które miały doprowadzić do likwidacji rozbicia dzielnicowego i ponownego zjednoczenia państwa. Udoskonalenie narzędzi i sposobów uprawy, uzyskanie przez karczunek lasów nowych terenów rolnych i zwiększenie się liczby ludności dało w wyniku wzrost produkcji rolnej. Towarzyszył temu proces zamiany robocizn na czynsze. Chłop rozporządzał teraz, po zapłaceniu panu ustalonego w umowie czynszu, pewną ilością gotówki, za którą mógł nabywać towary u miejskich rzemieślników i kupców. Wzrosła również poważnie liczba i zamożność miast w Polsce. Rzemieślnicy miejscy znajdowali zbyt na wyprodukowane w swych warsztatach towary wśród mieszkańców okolicznych wsi, a niejednokrotnie i w innych miastach, nieraz poza granicami swej dzielnicy. Stan ciągłego niepokoju i walk wewnętrznych, charakterystyczny dla okresu rozbicia dzielnicowego, stawał się coraz uciążliwszy dla całych wielkich grup społeczeństwa. Chłopi cierpieli z powodu ciągłego niszczenia ich pól i domostw w czasie walk pomiędzjl poszczególnymi książętami. Kupcy płacili niezliczone opłaty celne przy przekraczaniu granicj dzielnicowych ksiąstewek, a poza tym narażeni! byli w drodze na napady rabunkowe, których nie potrafili ukrócić słabi i skłóceni ze sobą władcy. Rycerstwo miało nadzieję, że stworzenie jednolitej władzy centralnej w całej Polsce uniezależni je od możnowładców, którzy uzyskiwali coraz większe przywileje od książąt dzielnicowych i coraz większe wpływy na ich dworach. Wszyscy wreszcie widzieli niebezpieczeństwo zagrażające ziemiom polskim ze strony zaborczych sąsiadów -SBrandenburgii, zakonu krzyżackiego i Tatarów, i zdawali sobie sprawę z tego, że jedynie zjednoczenie państwa polskiego i stworzenie w nim silnej władzy może je uchronić od zupełnej zagłady.

Wszystkie te grupy społeczne poparły więc dążenia jednego z władców dzielnicowych, księcia brzesko-kujawskiego Władysława Łokietka,j który postawił sobie za cel zjednoczenie państwa^ i do tego celu niezmordowanie dążył. Przeciwnikami jego byli jedynie możnowładcy, którzy nie chcieli rezygnować ze swych wpływów na dworach poszczególnych władców dzielnicowych, oraz część bogatego mieszczaństwa, najczęściej obcego pochodzenia, dążąca do przyła* czenia ziem polskich do Czech lub do Niemiec.

W 1288 r. Łokietek odziedziczył władzę na ziemi sieradzkiej i od tej chwili zaczął dramatyczna