Ułożenie ciemieniowe - habitusparietalis
o część przodująca - główka, okolica ciemiączka przedniego /dużego/,
• punkt prowadzący - ciemiączko przednie,
o płaszczyzna miarodajna - czołowo-potyliczna - 34 cm obwodu, wymiar strzałkowy prosty - 12 cm,
• punkt obrotu - czoło na granicy włosów,
o mechanizm rodzenia - najpierw dość duże przygięcie, potem odgięcie,
® kształt główki - krótkogłowie,
® przedgłowie - w okolicy ciemiączka przedniego.
Mechanizm porodu. Ułożenie ciemieniowe to pierwszy stopień odgięcia główki płodu. Do wchodu miednicy główka wstawia się szwem strzałkowym w wymiarze skośnym lub poprzecznym, który przechodzi w wymiar skośny, odpowiadający tendencji zwrotu ciemiączka tylnego w stronę kości krzyżowej. W próżni główka dokonuje zwrotu II wewnętrznego i zbliża się ku cieśni ze szwem strzałkowym w wymiarze prostym. Dopiero po dokonaniu przez główkę drugiego zwrotu i utrwaleniu się odgięcia, można rozpoznać ułożenie ciemieniowe. Poród główki następuje w wyniku dokonania dużego przygięcia wokół punktu obrotu, którym jest czoło na granicy włosów i w tym czasie rodzi się po kroczu z zagłębienia kości krzyżowej, tyłoglowie. Następnie główka dokonuje odgięcia,nw czasie którego spod spojenia łonowego rodzi się twarz płodu. *
Rozpoznanie w badaniu położniczym:
Główka ustalona we wchodzie miednicy:
Badanie zewnętrzne: Nad wchodem miednicy znajduje się nieduża część główki, bada się mniej więcej jednakowo po obu stronach linii środkowej ciała. Główka jest nieruchoma we wchodzie.
Badanie wewnętrzne: punkt prowadzący główki znajduje się na wysokości linii międzykolcowej i jest nim okolica ciemiączka przedniego. Ciemiączko tylne jest w badaniu niedostępne. Szew strzałkowy przebiega najczęściej skośnie, ciemiączko przednie znajduje się bliżej spojenia łonowego.' Zagłębienie krzyżowo-biodrowe w górnej części wypełnia obniżająca się główka.
Główka ustalona w próżni lub na dnie miednicy:
Badanie zewnętrzne: nad wchodem stwierdza się symetrycznie po obu stronach niewielką część główki. Gdy główka znajduje się na dnie miednicy, nad wchodem miednicy bada się ruchome barki płodu znajdujące się w wymiarze poprzecznym.
Badanie wewnętrzne: główka wypełnia niemal całe zagłębienie krzyżowo-biodrowe. Punkt prowadzący znajduje się w płaszczyźnie cieśni i jest nim ciemiączko przednie, będące bliżej spojenia łonowego. Ciemiączko tylne znajduje się od strony kości krzyżowej i powyżej przedniego. Szew strzałkowy i czołowy łatwo badalne znajdują się w wymiarze prostym płaszczyzny wychodu miednicy.
• część przodująca - główka, okolica czoła,
® punkt prowadzący - czoło, łuki brwiowe, nasada nosa,
® płaszczyzna miarodajna - bródkowo-potyliczna 35,5 cm, wymiar strzałkowy skośny duży - 13,5 cm,
• punkt obrotu - górna szczęka lub kość jarzmowa prawa lub lewa,
© mechanizm rodzenia - najpierw maksymalne przygięcie, następnie niewielkie odgięcie,
® kształt główki - piramidalny lub stożkowaty ® przedgłowie - na kości czołowej i części twarzy.
87