Schemat woltamperogramu podany jest na rys. 13.4.
Rn. 13.4 Schemat woltamperogramu faradajowskiego procesu elektrodowego prowadzonego na stacjonarnej elektrodzie w warunkach póhiieskończonej dyfuzji liniowej
Należy zwrócić uwagę na fakt, że tam, gdzie w DC-polarografii mamy do czynienia z prądem dyfuzyjnym (i*) (rys. 13.1), tutaj pojawia się pik prądowy. Wartość prądu piku reakcji elektrodowej przebiegającej w warunkach dyfuzji (tzn. nie mieszamy roztworu, elektroda robocza pozostaje nieruchoma, zapewniona jest symetria pola elektrycznego w układzie elektroda robocza - elektroda pomocnicza i skompensowany jest omowy spadek potencjału w obszarze elektroda odniesienia - elektroda robocza), to wówczas prąd piku (i, rys. 13.4) dla reakcji odwracalnej opisuje równanie Randlesa-Sevćika:
i, = 2,687 ■ 10 5nil2ADil2c111 (13.11)
gdzie: i - podane w miliamperacb [mA],
n - liczba elektronów w procesie elementarnym,
A - pole powierzchni elektrody [cm2],
D - współczynnik dyfuzji substancji dektroaktywnej [cm2-s_l], c - stężenie substancji elektroaktywnej [mmol-dm-3], u - szybkość zmian potencjału polaryzacji [V-s~ł].
Woltamperogram jest scharakteryzowany ponadto przez potencjał piku (£,) lub przez potencjał „połowy piku” (2srf2)- Korelacja z DC-polarografią ma postać:
dla reakcji utleniania
£*. = £1,2 ęr - 298 K) (13.13)
71
W praktyce potencjał JSl/2 wyznacza się dla wartości i = 0,85 ip.
Jako kryterium odwracalności reakcji przyjęto wartość różnicy potencjałów połowy pików katodowego i anodowego:
(13.14
Łp/2x — &pl 2* — n
Reakcję całkowicie nieodwracalną charakteryzuje wartość prądu piku opisana równaniem (dla reakcji redukcji):
i,,c = 2,985 ■ 10 5n(onJ1/łi4D^?c0,v1,ł (13.15>
gdzie a jest współczynnikiem katodowego przeniesienia elektronu (rozdz. 8) Oczywiście dla procesu utleniania zamiast a pojawi się wartość [(1 — a) "u-.,]1'2-
Dla nieodwracalnych procesów redukcji wartość potencjału piku podana jest równaniem:
£„-E»-°-^[o,4»5 + k.8(^^] <13.16,
gdzie H - heterogeniczna stała szybkości (w cm • s l) w potencjale formalnym oznaczonym jako jES (13.16),
(13.17)
Potencjał „połowy piku” wynosi:
(13.18)
0,048
umożliwiając w ten sposób łatwe obliczenie współczynnika an«.
Z równań (13.11) i (13.15) jasno wynika liniowa zależność prądu piku od pierwiastka kwadratowego z szybkości zmian potencjału polaryzacji (ip = /(v1/2)), i to zarówno dla reakcji odwracalnej, jak i nieodwracalnej (rys. 13.5).