89435 IMG77 (3)

354

354

w przypadku syndromu doktora Jckylla i pana Hyde. W sposób popęd ludzki, pojmowanyjako „psychiczna repreze^ tacja siły organicznej”, może podczas procesu artykułach ulegać różnorakim zmianom i spowodować nie tyle psy chiczną, ile raczej fizyczną przemianę ciała podmiotu.

Istotny jest tu nie tyle fakt, iż Freudowska teoria „popę. dów i ich losów” oferuje nam taksonomię typów psycho-so-matyzmu, ile to, że jego koncepcja zmiennych kolei [wcmi-tudes], dzięki którym owe typy powstają, pozwala nam wy. różnić typowe „fabuły”, jakie historie ciał przyjmują z racji swego przeznaczenia. Cztery podstawowe fabuły, którym mogą być poddane popędy, mają według Freuda strukturę (1) stłumienia, (2) sublimacji, (3) zwrócenia się przeciw własnej osobie i (4) obrócenia się w przeciwieństwo. Te cztery struktury przedstawiają z kolei tabelę możliwych relacji między formą i treścią samych popędów. I tak oto stłumienie oraz sublimacja wywołują negację formy, lecz nie treści popędów', podczas gdy zwrócenie się przeciw własnej osobie (przekształcenie się podmiotu w przedmiot) oraz obrócenie się w' przeciwieństwo (transmutacja miłości w nienawiść) przynoszą zmianę ich treści, lecz nie formy. I rzeczywiście, ta czworaka klasyfikacja zmiennych kolei popędów generuje pole semantyczne, łatwe do sfabularyzowania jako Grei-masowski „kwadrat semiotyczny”, czyli system przeciwieństw, negacji i wynikania, na podstawie którego uzasadnić można rozróżnienie między u-psycho-somatyzowanym ciałem normalnym a nienormalnym:

ciało normalne

(+)

sublimacja ciało zdeformowane zwrócenie się przeciw

własnej osobie

ciało potworne

mit^rh i wartościujących wyobrażeń zarowno

•eman tyc^zny ukazuje sposouy J

/IW

Ichikijako zbioru przeciwieństw i negacji tego,

tawia się w postaci prostych ter-

_}isowy>

ch. Tak oto „normalne” ciało (i psychika)

_r_J pożądanymi (+) procesami sublimacji, zdru-

^ °fp_0Strzeganejako zapośredniczenie między z jed-

' - niepożądanymi (-), jakkolwiek nieuchronnymi, i stłumienia. Oba te procesy są ze sobą porówny-

Kj/tfP^{rzez t0> JZ Z niC}^ ^reP^rezentuJ^e zaprzeczenie [formyP°P^^U’^{a nie}i^e&° ^trcści, lecz i względem siebie przejmie, gdyż jeden z nich - sublimacja - posiada cechy po-\rjtf^nc (kreatywność, zdolności przystosowawcze M), Ługi zaś - stłumienie - charakteryzuje się cechami negatywnymi (utrata sprawności, osłabienie itd.). W tym ukła-fdzie można również określić pozostałe dwie strategie -I wrócenie się przeciw własnej osobie i obrócenie się w prze-| ciwieństwo-jako warianty negacji terminów podstawowych I (cieiitycznych): sublimacji i stłumienia. Pierwsza z nich może łączyć się w swym wymiarze formalnym z pozytyw-Inym procesem sublimacji, zachowując w swym sensie „tre-■ sciowym” charakter „nie-represywnej* formy zachowania.

Druga (przemiana miłości w nienawiść) w wymiarze formalnym łączy się ze stłumieniem, a jej „treścią”jest z kolei efekt „zaprzeczenia sublimacji Ustanowione w ten sposób pole znaczeniowe poznała nam w końcu określić treść czterech rodzajów dał implikowanych przez Freudowską klasyfikację typów fabuł czy też trajektorii przecinających somę w procesie psychicznej reprezentacji. Przeciwieństwiem ciała normalnegojest ciało potworne, które nie jest niczym innym, jak zapośredniczeniem pomiędzy ciałem nie-represywnym i niesublimowanym. Ciało takie byłoby rezultatem przemiany podmiotu w swój własny przedmiot, w trakcie której wszelkie właściwe podmiotowi y uległyby obróceniu w swe przedwieństwa.