94291001

III. RUCHY PRZEWODU POKARMOWEGO

Napisał

Adolf Beck.

Ruchy przewodu pokarmowego, które wspomagają znakomicie czynność chemiczną narządu trawienia, przychodzą do skutku przez działanie mięśni, w które cały kanał pokarmowy jest bogato wyposażony. Mięśnie te w jamie ust i gardła, oraz na końcu kanału (zwieracz odbytu zewnętrzny) składają się z włókien mięśni prążkowanych, w całej zaś reszcie z włókien mięśni gładkich.

1. Przyjmowanie pokarmów i żucie.

Sposób przyjmowania pokarmu ma znaczenie większe tylko u zwierząt, u których jest ono, zależnie od gatunku zwierzęcia, dość charakterystyczne; człowiek posługuje się bowiem do tego celu rękami, względnie narzędziami. Zwierzęta ssące, z wyjątkiem małp, rzadko pomagają sobie kończynami przy pobieraniu pokarmu, przeważnie zaś używają do tego celu warg, języka i zębów przednich, jednak tak, że niektóre zwierzęta głównie używają warg (jednokopytne, owca, sarna, jeleń, koza i t. d.), inne przeważnie języka (bydło rogate, Świnia), inne wreszcie w pierwszym rzędzie zębów (zwierzęta mięsożerne).

Przyjmowanie napojów odbywa się bądź przez wlewanie (u człowieka), bądź przez ssanie (u osesków oraz niektórych zwierząt dorosłych jak jednokopytne, przeżuwacze, Świnia), bądź przez lizanie (kot), bądź wreszcie przez czerpanie uformowanym w łyżeczkę językiem (pies).

Ssanie. Przy zamkniętych ustach język wypełnia całkowicie jamę ust. W skutek działania ciężaru żuchwy panuje wtedy w ja-