IMG!86 (4)

I» cechuje w-ieloznacznoić i nieostrośćOkres mlnitngśia/ sytuowany pm pnunędry zakonc/cmcm dzieciństwa i wejściem w fazę adolcsccnc.i. a uzyskaniem dojrzałości społecznej¹¹*. Adamski¹-'³ dodaje jeszcze jako niezbywalny element przynależności brak dojrząłosci ckon----zr :j definiują

młodzież jako

LLwaw W><W>wi mfty dwww d/weństwa a dw MOą równoznaczna z os*ągn*o«fn samodzielności społecznej i ekonomicznej

Zygmunt Bauman « kulci koncentruje się na typie odpowiedzialności jako czynniku, który w specyficzny sposób określa młodzie/ I tak dzieci ui osoby, za które odpowiadają inni. młodzie/ to ci. którzy odpowiadają aa siebie, dorośli zaś są odpowiedzialni za innych'*'.

Nieprecyzyjne są granice w ieku i uczestnictwa społecznego Miodzie/to zarówno tzw. młodzi dorośli, którzy mimo osiągnięcia dojrzałości fizycznej i metry kalnej, uczą się czy studiują, jak i ci. którzy podjęli ju/ pracę zarobkową, ale jeszcze nic zakończyli edukacji, nic założyli rodziny czyli nic uczestniczy w pełni w życiu społecznym. Odsuwanie tegoż uczestnictwa, konflikt ról i powiązany i nimi brak pełnej gratyfikacji, rozumiany jako ograniczenie wpływu na swoją sytuację i opóźnianie świadomego kierowania przebiegiem życia, przez większość socjologów- traktowane jest jako istotna cecha przynależności do tej kategorii, jaką jest młodzież

Nic mniej istotne są cechy związane z emocjonalnym i moralnym rozwojem młodzieży: osoby te charakteryzują się zazwyczaj niedomknięciem obscrwowalnym w obrębie tych kategorii rozwojowych, sytuując się między aoomią a autonomią i pozostając w konflikcie ról d/iccko-dorosły Młodzieży towarzyszy na ogół brak ambiwalcncji w obrazie świata: oceniają go om w kategoriach dychotomizujących rzeczywistość społeczną: coś jest czarne lub białe, nigdy szare, ktoś postrzegany jako dobry lub zły. mądry lub głupi, bez próby dokonania pośredniej oceny prowadzącej do wniosków, żc ów

"* w AdajmkL Modnei w *pok_fieĄsl»ie. Ko*/'vnl,»cje potsko ameryk„Ask,e, WSiP. War-suwa 1910.

"* K- Koscła, A/Wr/rJ. (wi EhcM.iprJia coct 2. PWN. Wtfszaw 1999

•    W AJamitł. opsil.i H 17

• faŁlMgnsMŚahśM    ni dliimrnw. |w | II Wojtas*.

I WM. I    «M<0 Mta (wwftMirouhf W>Uwlw

DWSŁTUT Wrocław 2005

popełnił błąd łab brak mu wiedzy na dany temat Nie bez przyczyny mówi MC. że dorośli stajemy się. stygnąc w swoich zamiarach zmiany i przebudowy wiata na rzecz. zmian dotyczących własnej osoby. UproszczeniatakżezccHm ustępują miejsca pełniejszemu obrazowi świata, pojawiającemu się wraz ze zwiększającą się dojrzałością osobowościową lej wyznacznikami są: uniezależnienie sic od rodziny rozumiane jako czas zawierania trwałych związków i relacji poza nią, poszukiwanie identyfikacji, mistrza czy autoiytetu w miejsce tymczasowych idoli, budowanie stałego systemu wartości i światopoglądu, a tak Ze wzrost umiejętności społecznych rozumiany jako równowaga między braniem a dawaniem, zdolnością współodczuwania, gotowością do działania na rzecz innych¹-. Komentując tę ostatnią tendencję, mówi się takie o zmierzaniu od egocentryzmu ku altruizmowi i od nostyzmu ku illizroowi¹²¹. Proces ten polega na przechodzeniu od orientacji charakteryzującej się zaspokajaniem jedynie własnych potrzeb na rzecz potrzeb innych ludzi, a także identyfikowaniem się 7 szerszą społecznością - ludzi w ogóle - w miejsce utożsamienia z przedstawicielami wąsko rozumianego kręgu społecznego: rodziny, przyjaciół z podwórka czy kibiców tego samego klubu sportowego.

W sensie empirycznym młodzież objawia swą specyfikę poprzez nudności w zakresie budowy właściwych narzędzi badawczych (duże zróżnicowania w rozumieniu zawartych tam pojęć uwarunkowane niejednorodnością stadiów rozwojowych, w obrębie których się sytuują młodzi mimo tzw. jednorodności względnej, dotyczącej poziomu edukacyjnego), a także trudność dotarcia do rzeczywistych poglądów, opinii młodzieży, ich płynność, zmienność czy tei brak Problem dodatkowo komplikuje fakt, żc przynależności do tej kategorii badawczej i społecznej nic da się określić przy pomocy jednego, uniwersalnego czynnika, np. wieku jednostki, typu uczestnictwa społecznego czy też stadium rozwojowego; istotną rolę zdają się pełnić także inne wymienione wyżej uwarunkowania. Wszystkim koncepcjom natomiast wspólne jest rozpatryw anie młodzieży jako grapy sytuującej się na pograniczu - między d/icciństwcm i dorosłością, a także znajdującej się w stadium rozwoju cłttnfc? tety żującego się podatnością na zmiany (por. Adamski. Lcppot, Kunowski, Chrobak).

S Chtab9k,MoJiMjakotlariiatiiMę. PttHw cłarghtryuyh

TerainltJnaHjako iriWto Mjeuuii tAtkacyinych (mrtrńab a V OfdłMpaUMg Zjazdu Pedagogicznego), Wydawnictwo DSWBTWP, Wrocław. 2004.

8 Kunowiki. /Wińmyprt/tigo&h mpólritswj, WydawnictwoSatajaAskic, LśdŻl |S®ł» I. 171.

139