P1190753 (2)

mm

^v poii uli 11 owej o*f4ol Górnego śląska, na obszarze lessowej Vytyny C.lubcryckieJ» polotonej na lewym brzegu górnej Odry a pólnoonego wy-Horewslr lej, a schyłku I okresu epoki brązu wytworzyło slf i po wenie stanowisk wykazujących eilne nevląsanle do kultury lierowskiej • Od kultury wletereowekiej gnipe nowooerekwiańska ró±-oi elf Bitdsy innymi brakiem wyraźnych tredyoji kultury unietycklej.

Sąd«i elf₍ ko grupa nowooerelnfi>eńeke /Sowa Cerekiew, woj. Opole/ wy* twor«yła~elf w wyniku napływu na teren fygyuy Głubczyckiej grupy ludności kultury —dwiarowekiej, która utworzyła tu najdalej w kierunku północny wysuniętą grupę lokalną, związaną bezpośrednio z naddunoj-.ekeen kul kor* wczesnobrązowyoh.

eooerakwiańaka znana Jest dotąd wyłącznie z onad, wśród których są osiedla ufertyfikowene /Jędrychowice, woj • Opole, Nowa Cero— kisw/, położono aa dogodnych dla obrony uiejscaoh, wyniesionych ponad dolinf i zet 1 Troi, Centralna ocfśó osady w Jedrychowicaełi, o rozmiarach około 180 x 200 ■, była otoczona waleni ziemnym, byó może z dodatkowymi konstrukcjami kamiennymi., poprzedzony głfboką fosą ± drugim

11 euuye ślady osa dnie twa wczesnobrązowego wykraczaj ą tutaj poza obrfb fortyfikacji. V Nowej Cerekwi stwierdzono obecnośó dwóch głębokich rowów otaczających ozfśó osady • Ikkie w Nowej Cerekwi 4 lasy osadnictwa wczesnobrązowego wykraczają na zewnątrz, poza obrfb umocnień.

Nie wiadomo Jeezcze, Jaki był wzajemny stosunek osadnictwa w obrfble umocnień i na lemift ■ znya przedpolu fortyfikacji* 2 obrfbu grupy nowo— cerekwiańsklej brak Jest wyodrfbnionych cmentarzysk, Jakie są typowe dla kultury unietycklej. Znane są natomiast pojedyncze /Jfdrychowiee/

1 Zbiorowe /Kietrz, Nowa Cerekiew/ pookówkl szkieletowe z osiedli. Na terenie o sad j w Nowej Cerekwi znaleziono Jeden poohówek ciałopalny popielnicowy .

rsresillrs c* a py newocerekw lad sklej /tabl. XX, 1 — 13/ Jest reprt-zentowsna przez garnki o • sowa tym profilu i naczynia o brzuścu banias-• zewnftrzaej powierzchni charakterystycznie chropomaconej, ©bma-j    łub pokrytej odciskami plecionki czy tak zwanymi odcię

li tekstylnymi. Spotyka eif naczynia wazowa te o wysokich szyjach, zdobione guzkami u nasady szyi, misy profilowane, naczynia sitowate i kubki. Silnie roninlfty był przemysł kośoiano-rogowiarski /tabl. IX,

. 19/.    wykonane z kości liczne szpile o rozmaić i o ukształtowa-

nyok główkach, szydła, gładziki, narzędzia o ząbkowanoJ krawędzi, kopacz v4 1 im, wyroby. Nieliczne są wyroby krzswiorms. Liczniej natomiast spotyka się wyroby metalowo 1 miedziane 1 brązowe. 2 osady w Jfdryohowi-

o*oh znane są poiottaloAel pracowni o<ll«vnlofeJ /foraa kamienna do odle— _Manla siekiorełc, bryłki stopionego brązu, gliniana dysza ■ tanowiąoa sa-końozonio niaoha, za porno o ą którego podwyższano temperaturę w palenisku/, a takie rozmaite narzędzia /głównie dłuta rozmaitych rozmiarów/ 1 ozdoby /szpile typu unio ty oki ego, naszyjnik/ wykonane z brązu. Wyroby brązowe znajdowane w strefie objętej przez grupę nowooerekwladaką /tabl. IX, 20-21/ nałożą do form rozpoważachnionyoh w strefie oddziaływania unie ty okiego ośrodka metalurgioznego •

Grupa nowooerokwiaóska, podobnie Jak 1 kultura wieterzowaka, za* niknęła na przełomie I i II okresu epoki brązu lub w początkach II okresu tej epoki, zapewne w wyniku rozprzestrzeniania się wczesnej kultury mogiłowej.

Oddziaływania naddunaJakie przenikały poprzez Śląsk dalej zaa północ, do południowej Wielkopolski. W Bruszozewle, woj. Leszno, Zbadano wczesnobrązową osadę ufortyfikowaną, w której natrafiono takie na pozo-stalośol pracowni odlewniczej. V materiale ceramicznym znanym z tej osady uchwytno są, obok elementów póśnounietyokieb i zbliżonych do kultury trzoinieokieJ, także formy charakterystyczne dla zespołu kultur wytwo-rzonyoh na skutek oddziaływań kultury madzlarowsklej.

J. Kultura Vieselburg-Gata

Ze środkowodunajsklm kompleksem kultur wczesnego okresu epoki brązu wiąże się także wysunięta bardziej od inszych na zachód kultura Wie— selburg-Gata, zwana też kulturą moszońską /Mosonaagyarórar kom. Oydr--Sopron, zwany po niemiecku Wleselburg/. Kultura ta wytworzyła się na prawym brzegu Dunaju, na odcinku od Wiednia, po Bratysławę, na taranie zachodnich Węgier i przyległego austriackiego Burgenlando, nad rzeką Lltawą 1 wokół Jeziora Nezydersklego • Kulturę tę popx*zedeŁla grupa Oggau—Lor ot to, należąca do kultury pucharów dzwono waty oh, 1 Krupa Guntromsdorf—Draesburg, stanowiąca lokalną, izolowaną grupę ludności pochodzenia wschodniego, wywodząoą się najprawdopodobniej ze stopów nadczarnomorskich. Dużo znaczenie w gospodarną ludnośol miała hodowla zwierząt• Osiedla są nielicznie reprezentowane 1 znajdowano w nich Jamy z materiałem oeramlozzsym. Sądzi się, że ludność