acb«ón.v* Wda.1e al« wd»i«.lenie -lałonolskle j Kultury *u*vcfc.lfJ * ="ruparni: Jtrasowstą, tiobuchą, rliviek<T^ I kęolźzką. Wywodzi eię °n» VaV z e iensntóy moclłowvch, 1 trscSniecklch i .1est dłurotr»-«-
*h»* Do wTTł-óani ajmcren «ą u-^y naczvr /rve. 1/ nnlpia formy dwuatożko-w*. Blatu proftlov*np bar.ia«ti> i jajowate. Vssvgtkl» o ohara’-ctervetv-cia.vr s43lnic*.wi» plagtycsnvM, a także prafilovane tsl » o sakiem *
4«te sdoblon* kubki i uek*n wrtinl* wniesionym ponad kraweda. litjp Jeaż zvła.3?:ta ornament plastyczny. Vystepuje stosunkowo sooro t»rą*óv, genetycznie iwiuwyeh ałównia a oddziaiwaniami * połudnlo->• ro zachodu. w ty*a także forny lokalne. Znane aa i lokalne formv te lazne. Croby sn płaskie, cinłocałne i szkieletowe, niezbyt boeato wy-ocsazone w ceramika, a stosunkowo często w drobne przedmioty metalowe ~v r-t«i i zo**ane »est dobierania określonych zestawów naoayź do ln*mnta ray rr 'to wy ca. Ikłdatkowe kryteria: występowanie erodów oraz poouiamy :>-yeiaj noaaenia diademów 1 różnych zawieszek skroniowych•
B. Gcdi-aj6/ wyróżnił w okolicy upola rejon przemlcszfnero wyatc-nowartlw cecr rilnreh rrap, należących wedle proponowanej tu nomen kia lMry ao xało:>oi»«lej 1 aadodraać akie .1 kultury łużyckiej. Zaznaczona ies* ona na uapi* /rye.V a nazwać ją należałoby chyba rruot onoIrka-tesess tarnobrzeskie * kultury łużyckiej cią/rle nie jest jeszcze wyjawione. Kultura ta powstała z. niewielkim opóźnianiem i trwała dłu-ęo. * jej ceramice znać wyraźne wpływy oołudtuowo—wschodnie /Noua, Cara-Roiibraay/. 4nau wyraźną odmienność proporcji naczyć dwu-totko-wrch i jajowatren. Charakterystyczne ea wazy 1 naczynia jajowata, zdobione otworkami 1 ornamentem plastycznym, oraz w oaróle te dwz motywy zdobnicze, a także wzór zaplatanych trójkątów. Brązy maja rysy południowe, występują niezbyt liezne formy lokalne, a także lokalna forsy że lazne. Groby an ciałopalne, wyłącznie płaskie, występujące na om.nta-raęskack w wyraźnych skupieniach, a wyposażone uboro w ceramikę i stosunkowe często - drobne przedmioty metalowe. Kryterium dodatkowym jest trwam.i• narzędzi kmenienńych.
Sajpóżciej, oo dopiero w drurlej połowie V okresu epoki brązu4 ' po-staje biało wieka kultura łużycka, której zaslęę na mapie /ryc.V zaznaczony jest wiec wedle danych dla okresu halsztackieco C. Powstała ona w wyniku oddziaływać południowych na nubstrat nadod-rzański i • posiada włeany rytm rozwojowy. * ceramice wyróżnia się odrębnością proporcji kubków, naczyć watowatych i anfor oraz kubeczkami o ostrych dnach, -kadzielnicami*', dwojakami, na koniec silnym wpływem stylu hal*. zztac<lero. Sacerr.la są boaato zdobiona, zwłaszcza żłobkami poziomymi, łukowatymi', a także zaplatanymi trójkątami, chyba też częstsze są tu przedstawieni, pe sieci ludzkiej /ornamenty ryte i fi rurki/. Brązy występują eoficie wykazuj*!? »l,n* 0,*tn0 Przy istnieniu form
lokalnych - znane aa także lokalna for-w
. ••* ***!?•, Groby r* ei*: «p..ł,fc
płaskie# borate > "ern-ni 1 do*ć bo«r«r» w •
, . _ rtomjnJr *.vo
v zrobach spotykamy "kadźlamie*" t
naesy-is*. rvf.«**tu*i doi^*
ve: wyft®povmle rrodów.
V tym podziale zaniknęła sruoi FÓrsyc>n, „hvbo
trzeba do ff.-up przejioiowwch, w tym w-padku o cechach ■'tdo-*e*g.-'.itu. -białowi ckich a jednej, a nadmorskich z dłuciej *tronv.
Pełne uzasadnienie przedstawionych tu procozvc.il ly-ar, óoraoown-nia takiej ilości zestawieó kartograficznych i Ujcl st.v.v-t*cin,cti. u przerasta to możliwości jedneso człowieka. Stad i wrywkow charęirW tych u war. Przedkładając te propozycję pod dyakusje >■ tak zper.-rali-sowanej i niepełnej formie kieruję sic orz-kęnanJ--,, t* dyskutowani.
Zhsad podziału yyr.ara ich erzeaplifijęacji.
.Via Jest chyba przypadkiem# że nasze spotkanie zorranizorał aito* Jedynero szczegółowego całościowego opracowania kultury łużyckiej* *'> żna tylko przyklasnać Jero ftvdli o potrzebie przedyskutowanie podziałów tej kultury. P*dze# te bez uwodnienia ood stawce eh eooaobdw działania orzy tworzeniu epójneeo oodziału kultury łużyckiej nie ay rozwiązać możli *vch do przyjęcia. Dlatego też starałer sle tu uzasadnić głównie ewój w Jakie.14 ^ierz* arbitralny dobór sposobów działania, ilustrując fo Jedynie z*cner*ll*ovana propozycją ich żartowanie, która na pewno wyroaya szczerółoweso przepracowania 1 w wielu punktach ulegnie zmianom.
Przypisy
hi
1. J. Kostrzewe<i# Cd mezolitu do okresu wędrówek ludów, storia ziem polskich* Fraków 1939-1948# a.217 n.
w! •Tre-
2.
starsza
kultury
Polski-
okapana
a.235 n «
waj Wif 4.
Por. np. "starsza kultura łużycka* - L. Toiłowalci, ^ezesna, i arodkewa epoka bror.zu w Polsce" Lvdy 1928. a.68 n| podział łużyckiej ns"zasadnicze kręrf" - v. Antoniewicz "Areheolorla warszawa 1928, s.96 n{ podobny charakter \a zresztą i teza o Ji prupy środkowopolskiej - «T. Koatrzewski "Od mezolitu...",
J. Miśkiewicz# łv, "vaterlały J. .vidklewica#
Kultura łużycka w sicdtyrzeczu Pilicy i starożytne" XI, 1969, s.181 n.
"Kultura łużycka.s.18’.
frodko*
5. S. Lewandowski, Cmentarzysko epoki brasu i wczesnej epoki :-'.t za w Paluchach# woj. Przemyśl, "Sprawozdania Arcneolorl^ne" ny, 197B, a.132 n# ryc.6-8.
6. T, Malinowski # Cbraądek pogrzebowy ludności kultury łużyckiej
. *olace *"Praeylęd Archeologiczny* XIV# 1962# a.9 n; fiedlra, t?meńr tarzvska kultury łużyckiej w badaniach stosunków społecznych, "irehre-icela Połazi" VIII# I96t, tabl.lj C. Pąbrowaki. Zagadnienie eeneav ppr
4T