Vipera herus
Zwykle dorasta do 65-75 cm długości. Samice sq większe od samców. Ciało ma krępe, głowę płaska i szeroka o zarysie trójkątnym. Ubarwienie zmienne: samice $a brązowi!, .1 samce szare, choć zdarzają sie osobniki czerwonawe, a także czarne. Zazwyczaj ostro odcinający się od tła zygzak na grzbiecie (rozwala łatwo odróżnić żmije zygzakowata od podobnego do niej gniewosza plamistego. Żmija zygzakowata jest jedynym w Polsce wężem jadowitym, lej ukąszenie nie jest jednak śmiertelne dla zdrowego, dorosłego człowieka; rzadko też powoduje śmierć dziecka. Pierwsze objawy działania jadu występują już po kilku minutach od ukąszenia. S.) to głównie wymioty, duszności i silne osłabienie, a w miejscu ukoszenia pojawia się bolesny obrzęk. Ukoszenia żmii nie można nigdy lekceważyć, należy niezwłocznie udać się do lekarza.
Żmija jest gatunkiem ciepłolubnym. Spotyka się jo na obrzeżach lasów, na polanach, porębach, torfowiskach, żywopłotach ilp. Szuka miejsc spokojnych, jest bardzo płochliwa i chowa się w razie niebezpieczeństwa. Nigdy pierwsza nie atakuje i nie kosa, następuje to dopiero w przypadku nadepnięcia jej lub chwycenia. Tak więc twierdzenie, jakoby żmija goniła za człowiekiem, jest wymysłem ludzi nie znających jej biologii.
Żmije zygzakowali? so jajożyworodne. Rodzą zwykle 5-1B młodych. Okres zimy spędzają w stanie hibernacji pud pniakami, w szczelinach skalnych, norach gryzoni i podobnych miejscach, tocząc się w grupy 15-25 osobników. Żmija zygzakowata jest gatunkiem bardzo pożytecznym, gdyż tępi masowo wiele szkodliwych gryzoni (nornice, myszy itp.j.
W Polsce żmije zygzakowate so wężami dość pospolicie występującymi. choć ostatnio notuje się gwałtowny spadek ich liczebności. Podlegają ochronie gatunkowej w Polsce dopiero <xł 1995 roku.
Głowa żmii zygzakowatej w czasie ataku (wyraźnie wsunięte zęby jadowe)
61