47354 skanuj0001 (182)

v\3

Jv

S'

-e«57c£?

łJbl-L-

0*ZS7 Ć>

A

UO&G¹'™

*»»* a/ą W<*°5‘

d? S    <s Mg> ^ .'V? W) O c^i '

* _rh    p O f^h t^o^j ^    ^

fioA

> i*

pdll '~^{?0\0

P'^ua$ ćAf^&rź,    od? o- ^ ^ jd.nAOtććue^

gi.₀lt/o ®udowd'skóry:    --------^    m -)uĄl

Skóra pokrywa całe ciało człowieka. Jest narządem o dużej powierzchni (ponad l,5m2) z jednej strony ^ _w , tworzy barierę mieczy otaczającym światem a wnętrzem ciała a z drugiej strony kontaktuje organizm % A « * -ze środowiskiem zewnętrznym.    ~    (y^o

Skóra jest zbudowana z dwóch warstw - naskórka i skóry właściwei^Naskórek jest nabłonkiem wielowarstwowym płaskim. Jego komórki w części powierzchniowej śą martwe i wypełnione    •'

zwanym potocznie substancją ro^ow^ Stad komórki te.noszą śanTnaskórek - nabłonka skeratynizowanego lub zrogowaciałeg(^Obecność adaje naskórkowi elastyczności i zwiększa jego wytrzymałość mecITaniczną i czyni go wodoszczelnym/Nieustannie złuszczające się zrogowaciałe komórki naskórka są zastępowane przez nowe, powstające w jego najgłębszej warstwie zwanej warstwa podstawna lub rozrodcza. Komórki tej warstwy stale się dzielą i dlatego pomimo złuszczania się grubości naskórka

S'q

/I

C~\

_

Jk/0^v>

/>'■-* &■ ’m>vA ^0%

włóknistyrn białkiem - keratyna m ianajkerafyffóc ylowT włókien Reratynowycł

pozostaje niezmienna i wynosi około ł mm. Nowy naskórek odtwarza się mniej więcej, co trzy ie. Komórki warstwy rozrodczej uczestniczą także w syntezie witaminy d3JW warstwie

stawnej naskórka znajdują się rozgałęzione komórki m

imi. Aparaty golgiego

(CA. U )

'9&L.

tych komórek produkują brązowe barwniki - melaniny, które w postaci pęcherzy ków (granul)

Trafiaja do wypustek cytoplazmatycznych (rozgałęzień) melanocytów a następnie przemieszczają się do cytoplazmy komórek naskórka. Barwa skóry zalezy m.in. od liczby granul melanin w keratynocytach. W naskórku ludzi rasy czarnej jest ich wiecej niż u ludzi rasy białej. Męlanjny pełnia funkcje filtru zabezpieczającego DNA jader komórek warstwy rozrodczej przed mutagennym    / _ą

działaniem promieniowania nadfioletowego (uv). Lezącą pod naskórkiem skóra właściwa zawiera /fiCkLe**? _/>? liczne włókna głównie kolagenowe dzięki, czemu jest rozciągliwą i elastyczna. Tworzy ja tkanka łączną, w której znajdują się naczynia krwionośnie miszki włosow e oraz gruczoły łojowe i potowe. W warstwie tej występują również liczne receptory, czyli zakończenia nerwów czuciowych reagujących na temperaturę doty k ucisk ciepło i ból. Pod skóra właściwa leży warstwa podskórna zawirajaca m.in. komórki tłuszcowe. Dzięki nim warstwa ta zwana również utkaniem podskórnym, chroni organizm przed utrata ciepła, a takrze amortyzuje uderzenia i wstrząsy. Skóra zależnie od miejsca, w którym pokrywa ciało różni się grubością i wyglądem. Ojej grubości w dużej mierze decyduje warstwa zrogowaciała naskórka. Najgrubszy naskórek występuję na stopach i na wewnętrznej części dłoni, najcieńszy zas na skórze powiek i pod oczami. Naskórek wewnętrznej powierzchni palców jest pokryty delikatnymi bruzdami w kształcie łukuw fal i pętli. Bruzdy te tworzą określony układ linii papilarnych, który jest inny na każdym palcu i charakteiystyczny dla każdego człowieka.

Włosy:

Skóra człowieka poza wargami wewnętrzna czescia dłoni i stóp jest pokryta włosami. SA to twory naskórka zbudowane/ze zrolować i ałvch i przekształconych keraty nocytów/W iększość włosów pokrywających powierzchnie ciała zazwyczaj jest krótka prawie niewidoczna. Dłuższe są rzęsy, brwi włosy rosnące pod pachami oraz stanowiące owłosienie łonowe. Najdłuższe włosy tworzą zarost u mężczyzn oraz porastaja głowę.

Każdemu włosowi towarzyszy miesień przywłosowy. Podczas chłodu miesien ten kurcz)' się i unosi włos, czyli go stroszy.fezieki temu nad powierzchnia skóry, wśród nastroszonych włosów, utrzymuje się cienka warstwa ciepłego powietrza chroniąca organizm przed utratą cięąLą/l akiej reakcji organizmu na obniżenie temperatur)' towarzyszy również powstanie „gęsiej skórki”. Jest ona wynikiem skurczu mięsni przywłosowych, wskutek czego skóra u nasady włosów się ściąga, tworząc grudki podobne do tych, jakie występują w skórze oskubanej gęsi. Reakcja stroszenia włosów ma podstawowe znaczenie dla termoregulacji owłosionych ssaków; u człowieka właściwie nie odgrywa żadnej roli i jest cecha atawistyczna.

Paznokcie:    .

^Paznokcie stanowią osłony końcowych członów palców^ W płytce paznokcia wyróżnia się wolny koniec, trzon, obłaczek (biały półksiężyc u podstawy paznokcia) i niewidoczny, zagłębiony w skórze korzeń paznokcia. Paznokieć wyrasta z macierzy paznokcia, która stanowią nieustannie dzielące się i rogowaciejące komórki. Nowo powstające komórki wypychają starsze i dłatego paznokcie rosną.

Chociaż włosy i paznokcie SA zbudowane z takich samych składników, te pierwsze rosną szybciej

•</c

^/>y>ć>ć*c

&

/

(przyrost włosów w ciągu roku wynosi około 13 cm, a paznokci 2-4 cm).

Gruczoły skórne:

f

VOJ2

Z⁷

v O^OćAPu ęgL _/

/u