62046 obraz1 (14)

najmniej u części owych matriarchalnych społeczeństw z inicjacją dziewcząt łączą się uroczystości, które publicznie manifestują radość nowicjuszek z osiągnięcia wieku dojrzałości, a więc ze stania się zdatnymi do założenia rodziny¹⁵. Jak jednak widzieliśmy, uroczystości te mają zbyt archaiczną strukturę, aby można je uważać za wytwór cyklu matriarchalnego, który w koncepcji W. Schmidta byłby raczej niedawnym zjawiskiem społeczno--kulturowym.

W każdym razie, męski strach przed krwią kobiecą nie wyjaśnia obrzędów dojrzałościowych dziewcząt. Podstawowe doświadczenie — które może nas tylko pouczyć o narodzinach obrzędów - to doświadczenie kobiece, i to ono krystalizuje się wokół tajemnicy krwi. Niekiedy tajemnica ta przejawia się w dziwnych postaciach. Tak jest na przykład u [Dajaków, gdzie dojrzała dziewczyna jest izolowana przez cały rok w białej chacie, nosi białe ubrania i żywi się białym pożywieniem. Na koniec odosobnienia, za pomocą bambusowej rurki, ssie krew z otwartej żyły młodzieńca¹⁶.; Znaczenie tego zwyczaju wydaje się następujące: w tym przedziale czasu dziewczyna nie Jest ani kobietą ani mężczyzną; uważana jest za „białą”, „bezkrwistą”¹⁷. Rozpoznajemy tu wspomniany już przez nas temat^grze-^ jściowej androgynizaęji i aseksualności ,nowjęjpszęk. W istocie, znamy przypadki, gdy podczas okresu inicjacyjnego dziewczęta przebierane są za mężczyzn, tak jak chłopcy noszą kobiece stroje podczas swego nowicjatu.

STOPNIE W INICJACJACH KOBIECYCH U niektórych ludów inicjacja kobieca zawiera kilka stopni. I tak [u YaoJ \ inicjacja rozpoczyna się: z jgięj^S&ą,.rmeiłStjcHacj^, powiarz^na jest J pogłębiana podczas pierwszej _v ęiąży_/ i dópełrńana" dopiero.^pacńąrcidzeniu \ "gier^zęgtiJHźieckaŻJ Mistenum^krwi- znajduje., swe,^ukpronpwąnję rod?ie^ Objawienie, że; jest twórcza na płaszczyźnie życia, stanowi dla kobiety doświadczenie religijne nieprzetłumaczalne na pojęcia doświadczenia męskiego. Przykład kobiecej inicjacji yao, która zawiera trzy stopnie, pozwala nam zrozumieć dwa powiązane ze sobą zjawiska:(^jyendencję kobiet do organizowania, się w tajemne stowarzyszenia religijne, na wzór bractw

¹³ W. Schmidt, Das Mutterrecht, s. 132.

“ H. Ling-Roth, The Native of Borneo („Journal Royal Anthrop. Inst.”, 23, 1893, s. 41 nn.); H. Baumann, Das doppelte Ceschlecht, s. 62.

¹⁷ H. Baumann, op. cit., s. 62-63.

^I# M. Eliade, Mity, sny i misteria, s. 224, według R. P. Heckela i E. Gaspanniego. Stopnie inicjacji zauważa się również u plemion północno-zachodniej Australii: „Po osiągnięciu dojrzałości płciowej dziewczyna może uczestniczyć w ceremoniach tajemnych kobiet. Po urodzeniu dziecka może brać udział w obrzędach celebrowanych dla jej pokrewieństwa kobiecego. Później stopniowo uczy się piosenek, które są darargu (= tj. świętach) i gunhn (= tabu) dla mężczyzn, a na starość kieruje seansami i bierze na siebie odpowiedzialność za przekazanie swej wiedzy następnemu pokoleniu kobiet” (Phyllis M. Habberry, Ahonginal Women. Sacred and Profane, s. 237).