22 (1085)

hoc ipso quod habet esse, bona est, ut prius, art. 2, ostensum ęst. Sed creatura habet esse per suam essen-tiam. Ergo est bona per suam essen-tiam.

3.    Praeterea, quidquid convenit alicui in quantum huiusmodi, est ei essentiale. Sed bonum convenit crea-turae in quantum est, quia, sicut dicit Augustinus [lib. I De doctr. christ., c. XXXII], in quantum snmus, boni su-mus. Ergo creatura est bona per sui essentiam.

4.    Praeterea, cum bonitas sit quaedam forma creata creaturis in-haerens, ut ostensum est, aut erit forma substantialis, aut accidentalis. Si accidentalis, aliquando sine ea creatura esse poterit; quod de creatura dici non potest. Ergo relinquitur quod sit forma substantialis. Sed omnis talis forma, vel est essentia rei, vel pars essentiae. Ergo creatura est bona per suam essentiam.

5.    Praeterea, secundum Boetium in libro De hebd., creaturae sunt bo-nae in quantum a primo bono fluxe-runt. Sed per suam essentiam fluxe-runt a primo bono. Ergo per suam essentiam sunt bonae.

6.    Praeterea, semper denominans est simplicius vel aeque simpłex de-nominato. Sed nulla forma addita essentiae est simplicior vel aeque sim-plex ipsi essentiae. Ergo nulla forma superaddita essentiae denominat ip-sam essentiam; non enim possumus dicere quod essentia sit alba. Sed ip-dobre, ponieważ przez samo to, że ma istnienie, jest dobre, jak wykazano f wyżej, w artykule 2. Lecz stworzenie | ma istnienie przez swoją istotę. A za- f tern jest dobre przez swoją istotę.

3.    Ponadto wszystko, co przysłu

guje czemuś jako takiemu, jest dla niego istotne. Lecz dobro przysługu- f je stworzeniu o tyle, o ile jest, ponie- \ waż, jak powiada Augustyn [O nauce chrześcijańskiej, ks. I, rozdz. XXXII], | o ile istniejemy - jesteśmy dobrzy. A za-    1

tern stworzenie jest dobre przez swo-    \

ją istotę.

4.    Ponadto, skoro dobroć jest pewną formą stworzoną zawartą

w stworzeniu - jak wykazano -    j;

przeto albo będzie to forma substan-    |

cjalna, albo przypadłościowa. Jeśli    |

przypadłościozua, to niekiedy stworze-    |

nie może istnieć bez niej, czego    f

o stworzeniu powiedzieć nie można.    f

A więc pozostaje, że jest formą sub-    1

stancjalng. Lecz każda taka forma albo jest istotą rzeczy, albo częścią istoty. A zatem stworzenie jest dobre przez swoją istotę.

5.    Ponadto, jak powiada Boecjusz w księdze O hebdomadach, stworzenia są dobre w takiej mierze, w jakiej pochodzą od dobra pierwszego.

Lecz od dobra pierwszego pochodzą przez swoją istotę. A zatem przez swoją istotę są dobre.

6.    Ponadto zawsze to, od czego coś otrzymuje nazwę, jest prostsze

lub równie proste jak to, co otrzymu- r je nazwę. Lecz żadna forma dodana do istoty nie jest prostsza ani równie prosta jak sama istota. A więc sama istota nie otrzymuje nazwy od żadnej formy dodanej do istoty; nie mo-

sa essentia rei denominatur bonitate; ąuaelibet enim essentia bona est. Ergo bonitas non est forma superaddi-ta essentiae; et sic ąuaelibet creatura est bona per suam essentiam.

7.    Praeterea, sicut unum conver-titur cum ente, ita et bonum. Sed uni-tas a qua dicitur unum quod conver-titur cum ente, non dicit aliquam for-mam superadditam essentiae rei, ut Commentator dicit in IV Met. [X, comm. 5]: sed unaquaeque res per suam essentiam est una. Ergo una-quaeque res est bona per suam essentiam.

8.    Praeterea, si creatura est bona per aliquam bonitatem superadditam essentiae: cum omne quod est, bonum sit; ilia bonitas, cum sit res quaedam, bona erit. Non autem alia bonitate, sed per essentiam suam quia sic iretur in infinitum. Ergo eadem ratione poterit esse quod creatura ipsa esset bona per suam essentiam.

SED CONTRA. 1. Nihil quod de aliquo per participationem dicitur, convenit ei per suam essentiam. Sed creatura dicitur bona per participationem, ut patet per Augustinum, VIII De Trin., c. III. Ergo creatura non est bona per essentiam suam.

2. Praeterea, omne illud quod est bonum per essentiam, est substantia-le bonum. Sed creaturae non sunt substantialia bona, ut patet per Boe-żemy bowiem mówić, że istota jest biała. Lecz sama istota rzeczy otrzymuje nazwę dobrej, każda bowiem istota jest dobra. A zatem dobroć nie jest formą dodaną do istoty. Tak więc każde stworzenie jest dobre przez swoją istotę.

7.    Ponadto, jak jedno jest zamienne z bytem, tak i dobro. Lecz jedność, przez którą jedno jest zamienne z bytem, nie oznacza jakiejś formy dodanej do istoty rzeczy, jak powiada Komentator, objaśniając IV księgę Metafizyki [ks. X, kom. 5], ale każda rzecz jest jedna przez swoją istotę. A zatem każda rzecz jest dobra przez swoją istotę.

8.    Ponadto, gdyby stworzenie było dobre przez jakąś dobroć dodaną do istoty, to ponieważ wszystko, co jest, jest dobre, owa dobroć, jako pewna rzecz, byłaby dobra. Nie jednak przez inną dobroć, ale przez swoją istotę, ponieważ w przeciwnym wypadku trzeba by iść w nieskończoność. A zatem z tej samej racji jest możliwe, że samo stworzenie jest dobre przez swoją istotę.

JEDNAKŻE: 1. Nic, co jest orzekane o czymś przez uczestnictwo, nie przysługuje mu przez jego istotę. Lecz stworzenie zwie się dobrym przez uczestnictwo, jak powiada Augustyn w VIII księdze O Trójcy, rozdz. III. A zatem stworzenie nie jest dobre przez swoją istotę.

2. Ponadto wszystko, co jest dobre przez istotę, jest dobrem substancjalnym. Lecz stworzenia nie są dobrami substancjalnymi, jak powiada Boecjusz w księdze O hebdoniadach.

51