12.2. BADANIA NIENISZCZĄCE ZŁĄCZY SPAWANYCH 247
12.2. BADANIA NIENISZCZĄCE ZŁĄCZY SPAWANYCH 247
Tablica 12.3. Odmiany i czułość metod wykrywania niaszczelności [14]
Metoda badania |
Płyn próbny -odmiana metody |
Czułość progowa Pa • mVs |
Czułość techniczna Pa • m3/s |
Spektrometryczna |
hel - próżniowa |
10 13 |
10*’ |
hel - ciśnieniowa |
io |
10 7 | |
Znaczników radioaktywnych |
krypton - 85 |
10‘10 |
10* |
Chlorowcowa |
freon - próżniowa |
10’ |
10 4 |
freon - ciśnieniowa |
IO’7 |
IO-6 | |
Wychwytu elektronów |
SF6 - ciśnieniowa |
10-'° |
10 7 |
Chemiczna |
NHj - ciśnieniowa |
10"* |
10^ |
Hydrostatyczna |
woda i luminofory |
IO"4 |
10 7 |
woda |
5 10^ |
10"5 | |
Penetracyjna |
fluorescencyjna |
10^ |
IO-6 |
barwna |
10'5 |
IO-6 | |
Cieplno-przewodnościowa |
wodór - ciśnieniowa |
10^ |
104 |
Pęcherzykowa |
próżniowa |
io-6 |
10“* |
powietrze - ciśnieniowa |
IO'5 |
104 | |
Manometryczna |
próżniowa |
IO"6 |
10“* |
ciśnieniowa |
10'5 |
10'3 | |
Akustyczna |
dowolny gaz |
10’2 |
10"' |
Do wykrycia nieszczelności wykorzystuje się różne zjawiska fizyczne i chemiczne, stosując przyrządy i urządzenia zwane wykrywaczami (tabl. 12.3). Przy wyborze metody i wykrywacza należy brać pod uwagę przede wszystkim ich czułość, która powinna być odpowiednia do natężenia przecieku, rodzaju obiektu i zagrożenia, jakie może być spowodowane przeciekiem. W praktyce istotna jest czułość techniczna badania (tabl. 12.3) uzyskiwana w warunkach rzeczywistych (przemysłowych). Jest ona niższa od progowej czułości metody (czułości aparatury), która jest osiągana w idealnych warunkach laboratoryjnych.
W praktyce są stosowane metody badań szczelności charakteryzujące się różnymi cechami. Są to:
Metoda spektrometryczna. Jest to metoda najbardziej czuła, a uzyskiwane za jej pomocą wyniki są wiarygodne i powtarzalne. Stosuje się w niej spektrometry masowe, najczęściej helowe. Można zlokalizować przeciek i zmierzyć jego natężenie lub określić natężenie przecieku całego obiektu, do którego wprowadza się hel i utrzymuje się nadciśnienie do ok. 4 bar.
Metoda znaczników radioaktywnych. Charakteryzuje się wysoką czułością oraz możliwością prowadzenia badań w produkcji seryjnej. Znacznik radioaktywny dodawany do ośrodka próbnego lub roboczego jest wykrywany detektorem promieniowania gamma.
Metoda chlorowcowa (halogenowa). Jej zaletą jest wysoka czułość i szybkość wykrywania, wiarygodność i powtarzalność wyników oraz możliwość dokładnego zlokalizowania przecieku. Stosuje się wykrywacze halogenowe, działa-