270220121308

________ przyjmuje się. Ze przy jednorazowym pobraniu

g| pozyskać ifość krwi równą maksymalnie 2% masy ciała zwierzęcia przv stokrotnym popieraniu z częstotliwością mniejszą niź raz na dwa tygodnie-® ^w przypadku większej częstości — do 0.5%.

onanie

stroZme odłów rypę zawtn w wilgotną szmatkę lub papierowy ręcznik za-imając rypie oczy i odwróć ją brzucbem do góry

łikatnie osusz papierowym ręczn rk ioni lob suchą szmatką pierś ryby cno trzymając rypę, delikatnie wkłuj heparynizowaną igłę _w serce *unkt na środku piersi na wysokości tylnego brzegu pokryw skrzelowych topadie do dała).

ta w heparyn rzowaną proOOwkę pod igłę • odwróć rybę grzbietem do góry z 4-5 kropel krwi

ij igłę i delikatnie wypuść rybę do napowietrzonej wody. sza/ krew lekko p ą- aj ąr probówką

natem wifk^zoka proponowanych ćwiczeń jest wpływ stresu na •nycti parametrów hematołogicznycb Stosowane przez nas techniki są niegroźne dla ryb i z założenia powodują tylko przejściowe part izmie Wyt»y poddawane są stresowi manipulacyjnemu lub ter-'amputacja potęga na wyjęciu ryp ze zbiornika hodowlanego i kil-rzełoźenn. ch za pomocą kasarka z jednego wiadra z napowie-o drugiego za każdym razem przetrzymując je przez kilkanaście wc*dą' i na . ria<f i ąjr arakr i~ąjąr s wobodę ruchów. Streaor termicz-yrzen lesierau tyt> do wody o tern per a tu rze o 10⁰C wyższej n/ź pwianym (r*p Z I5*C do 2« 'C).

WSKAŹNIKI CZERWONOKRWINKOWE

Ćwiczenie 1. Wskaźniki czerwonokrwinkowe - wpływ stresu

Podstawowe badania kliniczne układu czerwonokrwinkowego obejmują oznaczenia wskaźnika hematokrytowego (Ht), liczby krwinek czerwonych (RBC), zawartości hemoglobiny (Hb) i liczby krwinek niedojrzałych we krwi obwodowej. Wskaźnik hematokrytowy informuje jedynie o udziale objętości składników morfotycznych w objętości pełnej krwi. Jego zmiany mogą być wynikiem zmian zarówno liczby, jak i wielkości krwinek, lub też zmian objętości osocza. Podobnie, oznaczenie zawartości hemoglobiny we krwi daje informację bardzo ogólną - np. w przypadku obniżonej wartości nie wiadomo, czy wynika ona z niedoboru krwinek, czy też jest związana z niedostatecznym poziomem zawartego w nich barwnika.

Dokładniejsze dane otrzymujemy, oznaczając liczebność erytrocytów, zawartość hemoglobiny w krwince oraz rozmiary krwinek. Organizm może bowiem utrzymywać prawidłowy poziom barwnika przy zahamowanej erytropo-ezie, zwiększając jego stężenie w krwinkach (hiperchromia) lub kompensować jego upośledzoną syntezę, zwiększając tempo erytropoezy i produkując dużą liczbę krwinek o obniżonej zawartości hemoglobiny (hipochromia). Tak więc, pełną informację o stanie układu czerwonokrwinkowego otrzymuje się badając wszystkie parametry jednocześnie.

Dodatkowo, udział krwinek niedojrzałych informuje o tempie uwalniania nowych erytrocytów z narządów krwiotwórczych. Warto pamiętać, że u ssaków istnieje tzw. bariera szpikowa - niedojrzałe krwinki w zasadzie nie wydostają się ze szpiku do krwiobiegu, możliwa jest jedynie obecność niewielkiej liczby retiku-locytów (przedostatnie stadium dojrzałości erytrocytu). Retikulocyty wybarwia się 1% roztworem błękitu brylantowo-krezylowego, który uwidacznia siateczkę wewnątrz komórek, będącą pozostałością kwasów nukleinowych.

U ryb natomiast erytrocyty wydostają się z narządów krwiotwórczych (głównie nerka głowowa) do krwiobiegu we wczesnych stadiach rozwoju i dojrzewają dopiero we krwi obwodowej. Odsetek erytrocytów młodocianych (większość z nich erytroblasty wielobarwliws - pclichromatofile) we krwi ryb może przekraczać 10%. Różnią się one od dojrzałych erytrocytów mniejszymi rozmiarami, okrągłym (lub prawie okrągłym) kształtem, fioletowawym zabarwieniem i proporcjonalnie dużym, okrągłym jądrem o luźnej chromatynie.

W stresie wartości parametrów czerwonokrwinkowych zwykle wzrastają. zwiększa się więc pojemność tlenowa krwi. co jest reakcją przystosowawczą umożliwiającą organizmowi zwiększony wydatek energii (stres jest reakcją