138 WPŁYW SPOŁECZNY
Rycina 4.1
Przeciwnicy aborcji, manifestując: swoje postawy, często sięgają po drastyczne środki.
grać wybory. Analitycy rynku sondują postawy wobec różnych produktów i usług, by przewidzieć trendy w zachowaniach konsumentów. Przedstawiciele służby zdrowia badają z kolei postawy wobec „wolnego seksu”, używania środków antykoncepcyjnych, stosowania diety czy ćwiczeń fizycznych z nadzieją, że na podstawie uzyskanych danych będą mogli przygotować program zdrowotny dla różnych grup danego społeczeństwa. Wbrew potocznemu przekonaniu o tym, że znając postawy jednostki, można przewidzieć jej zachowanie, związek postaw z zachowaniem okazuje się skomplikowany. W rozdziale tym położę nacisk na tę właśnie kwestię, ma ona bowiem wielką wartość praktyczną.
Rozdział zaczynam od wyjaśnienia pojęcia postawy oraz opisu jej charakterystyk. Następnie omawiam sposoby nabywania postaw, obrazując, jak umiejętnie różne ich mechanizmy były wykorzystywane w celu wzmożenia zaangażowania w komunizm poprzez organizowanie pochodów pierwszomajowych. Znaczącą część rozdziału poświęcam analizie rozbieżności postaw z zachowaniem, gdzie kolejno rozważam czynniki, które powodują, że przekonania przekształcają się (lub nie) w zgodne z nimi zachowania, a następnie analizuję sposoby manipulowania zachowaniem prowadzącego do zmiany przekonań. Czytelnik dowie się, dlaczego ludzie kochają i wierzą w to, na rzecz czego cierpieli, oraz po której stronie płotu trawa jest zawsze bardziej zielona.
Postawy definiuje się jako oceniające reakcje na obiekt, odzwierciedlone w przekonaniach, uczuciach i intencji co do zachowania jednostki wobec niego (Olson i in., 1993). A więc postawy składają się z trzech komponentów strukturalnych. Przekonania obej-