Wielkością charakteryzującą bufory jest tzw. pojemność buforu wa. Określa ona stosunek dodanej ilości kwasu lub zasady do osiągniętej przez to zmiany pH. Roztwór buforowy posiada pojem ność równą 1, jeżeli dodanie do 1 I buforu jednego mola jonów H' lub OH“ spowoduje zmianę pH o 1. Oblicza się ją ze wzoru:
AC
(3=-
ApH
(AC - liczba moli jonów H+ lub OH- dodanych do roztworu w przell czeniu na 1 I buforu ).
Zdolność buforowania jest największa, gdy pH = pK tzn. wtedy gdy [ HA ] = [ A- ]. Jeżeli stosunek stężeń składników buforu zmieni się z 1:1 do wartości 10:1 lub 1:10, to zmiana pH wyniesie jedun Przyjmujemy więc, że roztwory buforowe spełniają swoją funkqi w zakresie pH = pK ± 1.
1. Wiedząc, że pH surowicy krwi wynosi 7,4 obliczyć stosunek sf żeń składników buforu wodorowęglanowego.
2. Obliczyć pH buforu złożonego z 5 ml 1/25 mol/l roztworu fosln ranu jednosodowego i 15 ml 1/30 mol/l roztworu fosforanu dwuw-dowego.
3. W osoczu krwi przy pH = 7,4 stężenie jonów HC03~ wynom 25 mmol/l, a stężenie C02 -1,2 mmol/l. Jak zmieni się pH kiwi w organizmie po dodaniu 0,005 mola jonów H+ do 11 krwi?
mindnienia do powtórzenia:
Miuikcje zobojętnienia (odwracalne i nieodwracalne), tly/enia roztworów: procentowe, molowe, zadania.
Um/ynia miarowe stosowane do przygotowywania i odmierzania
m/ tworów.
W alkacymetrii (analizie ilościowej kwasów z użyciem mianowa-, ■ 11 toztworów zasad i odwrotnie), w celu uchwycenia punktu zobo-•litlnnia stosuje się wskaźniki (indykatory) kwasowo-zasadowe. Są 1 (według W.Ostwalda) pod względem chemicznym słabe orga-.'iii) kwasy lub zasady, które posiadają zdolność zmiany barwy iilożności od stężenia jonów wodorowych w roztworze. Dla i|'Mmzczenia można przyjąć, że cząsteczki wskaźnika posiadają
.....zabarwienie niż jego jony (teoria Ostwalda poszerzona została
..... Iiwość występowania wskaźnika w odmianach tautomerycznych).
^/nkaźnikiem o charakterze kwasowym jest np. fenoloftaleina:
OH OH OH O OH O
Cząsteczki Cząsteczki Jony
bezbarwne barwne barwne
65