316 317 (2)

gęstość prądu przekroczy dawkę tolerancyjną i powstanie termiczne uszkodzenie tkanki (koagulacja). Elektroda nie ulega rozgrzaniu, mimo iż prąd koncentruje się na małej powierzchni. Stopień uszkodzenia tkanek jest proporcjonalny do natężenia prądu i czasu trwania jego działania (ryc. 196).

Ryc. 196. Zależność stopnia przegrzania tkanek od wielkości elektrod:

Ei — elektroda czynna; £o — elektroda bierna

Koagulację stosuje się w celu zniszczenia tkanek patologicznych, przyżegania drobnych naczyń krwionośnych (tamowania krwawienia) oraz do cięć chirurgicznych.

Do wykonania zabiegu używamy elektrod specjalnych w postaci igły zakończonej kulką, pętli, noża (ryc. 197). Elektrodę osadzamy w spe-

Ryc. 197. Imadło elektrody czynnej (a), i elektrody do koagulacji (b)

cjalnej oprawce drewnianej lub bakelitowej, zwanej imadłem. Jest ono wyposażone w przyciskowy kontakt (guziczek) do włączania prądu. Imadło łączymy z przewodem, który włączamy do zacisku na stole rozdzielczym aparatu. Elektroda bierna płytkowa z przewodem służy do zamknięcia obwodu prądu. Umieszczamy ją — zależnie od terenu zabiegu — na przedramieniu lub łydce. Rozmiar elektrody biernej zależy od użytego do zabiegu natężenia prądu, np. przy natężeniu do 1 A powierzchnia płytki wynosić powinna 150 cm², natomiast gdy stosuje się cięcia elektrodą w postaci noża, a natężenie prądu przekracza dawkę 1,5 A, rozmiar płytki biernej wynosi 300 cm². Elektrodę bierną należy

Ryc. 198. Koagulacja (elektroda czynna w postaci igły)

starannie umocnić bandażem, a pod zacisk przewodu podłożyć warstwę ligniny, aby w razie wysunięcia się elektrody nie wystąpiło oparzenie (ryc. 198).

Elektrodę w postaci igły wkłuwamy w miejscu operowanym, obserwując stan ścięcia tkanki, zależny od użytej dawki natężenia prądu i czasu jego włączenia. Przed zastosowaniem zabiegu należy wykonać próbny zabieg na skrawku tkanki mięsnej, aby ustalić potrzebną dawkę natężenia prądu (w granicach od 0,1 do 0,5 A). Elektrody w postaci pętli służą do wyłuszczania migdałków, usuwania tworów brodawko-watych itp. Przy pomocy noża przeprowadza się operacje, przy czym unika się krwawienia z małych naczyń. Dla tamowania krwawień w czasie zabiegów operacyjnych elektrodą w postaci igły dotykamy peana, którym uchwycone zostało drobne naczynie krwionośne. Igieł zakończonych małą gałką używamy do koagulacji powierzchniowych. W czasie zabiegów operacyjnych włączanie i wyłączanie prądu wykonać można za pomocą kontaktu nożnego. Połączony on jest wtedy z obwodem zasilającym aparatu.