31 (539)

Budżet UE i rozliczenia Polski z unijnym budżetem 31

rem statystyczny obywatel Holandii (268 euro) oraz Danii (141 euro) i Szwecji (138 euro).

Jeszcze nieco inaczej kształtuje się ten ranking, jeśli za podstawę oceny rozliczeń : -udżetem UE weźmiemy pozycję netto w stosunku do zamożności danego kraju, ~ jego PKB - ostatnia kolumna tabeli 3. Te różne rankingi pozycji netto poszcze-. mych państw potwierdzają wcześniejsza tezę. że nie ma jednego uniwersalnego

-    .ernika tej pozycji i korzyści (kosztów) budżetowych członkostwa w UE. Wszystkie nowe państwa członkowskie - z wyjątkiem Cypru - są beneficjentami

~e:to z unijnego budżetu. Największe spośród nich sumy absolutne otrzymuje Polska

-    jako państwo największe. Dodajmy, że od 2007 r. jest ona też większym benefi-:;entem niż Hiszpania w wielkościach absolutnych. W 2007 r. Cypr po raz pierwszy. odnotował ujemne saldo rozliczeń z budżetem UE; w-ynikało to z jednej strony z wysokiej absorpcji środków' z poprzedniej pcrspektyw'y finansowej, a z drugiej

-    z powolnego uruchamiania środków z nowej perspektywy na lata 2007-2013 (po-; ?bne zjawisko ma miejsce w innych państwach UE).

Podsumowując tę część, można powiedzieć, że z reguły kraje bogate są płatniami netto, to znaczy wpłacają do unijnego budżetu więcej, niż z niego otrzymują, i kraje biedne są beneficjentami netto - czyli otrzymują więcej, niż wpłacają. Wy-- ;<a to z kryteriów rozdziału unijnych środków. Biedne regiony korzystają w' większym stopniu z transferów w ramach polityki spójności. Kraje o dużym udziale rolnictwa w gospodarce w w iększym stopniu korzystają z wypłat z tytułu wspólnej -olityki rolnej. Nierówność we wpłatach i dochodach z budżetu UE ilustruje przykład Niemiec, które od lat są płatnikiem netto. Płacą wysoką składkę członkowską, poniewmż ich udział w dochodzie narodowym brutto UE jest wysoki. Z drugiej zaś strony, jako kraj bogaty z relatywnie małym sektorem rolniczym w małym stopniu korzystają z funduszy strukturalnych i środków na WPR.

4. Problem „słusznego zwrotu" z unijnego budżetu

W ostatnich latach toczy się w państwach członkowskich dyskusja nad oceną ich rozliczeń z budżetem UE w kategoriach pozycji netto, a wdęc przez pryzmat porównania ich wpłat do budżetu z tym. co otrzymują. Podejście takie jest zwane zasadą „słusznego zwrotu” (lub sprawiedliwego zwrotu - ,Juste retów”). Płatnicy netto uważają, że ciężar finansowania Unii jest rozłożony nierównomiernie między poszczególne państwa członkowskie i chcą obniżyć swe wpłaty. Z kolei beneficjenci netto argumentują, że powinni otrzymywać jeszcze więcej. W tej dyskusji narodowe interesy stają się ważniejsze od ogólnych interesów UE. Stanowi to problem zwłasz-