272 (38)

o.7 \-ri^r f '    1

o.7 \-ri^r f '    1

sTd

Rys. XI.6. Współczynnik przepływu w otworach wyrównawczych według [54]; u — prędkość obwodowa tarczy na promieniu położenia otworów, e₀ = _s/2i— prędkość izentropowa w otworze, s - odstęp między tarczą kierowniczą a wirnikową, d - średnica otworu

o o.2    o.6 aa i.o

w funkcji liczby Reynoldsa zdefiniowanej wzorem

Re»—,    (XL34)

v

gdzie

c = >/2o|p_lw-p_xw|.    (XI,35)

Przytoczone dane doświadczalne ważne są tylko dla stopni o konstrukcji podobnej do konstrukcji stopnia badanego.

W obliczeniach natrafiamy na trudności związane z nieznajomością rzeczywistych wymiarów szczeliny <4, (głównie odstępu s) oraz przekroju dlawnicy A_d (głównie szczeliny b). Tolerancje fabryczne dopuszczają odchyłkę wielkości szczelin 1,5-2-krotną. Dodatkowe zmiany zachodzą w ruchu, w wyniku dylatacji cieplnych. Erozja łopatek lub osady na łopatkach mogą silnie zmieniać reakcyjność stopnia, a w konsekwencji ciśnienia pp_XMr

Okoliczności te sprawiają, że nie można liczyć na dokładną ocenę siły osiowej, zwłaszcza nacisku na tarcze F_w. Wymaga to większego zapasu nośności łożyska osiowego.

W zmiennych warunkach ruchu, ze zmianą obciążenia turbiny zmienia się siła osiowa. Na ogół maleje ona wraz z malejącym obciążeniem i w obszarze bliskim biegu jałowego siła osiowa może być ujemna, czyli może wystąpić zmiana kierunku działania siły. Wtedy wirnik przemieszcza się osiowo w ramach luzu łożyskowego (0,3-0,5 mm) i występują siły dynamiczne 1,4-1,6 razy większe od sił statycznych¹.

Rys. X1.7. Współczynnik przepływu n, w szczelinie według [6]

Ten obszar jest szczególnie niebezpieczny dla łożyska osiowego typu Michella z klockami wahliwymi, gdy nagle obciążone klocki nierobocze ustawione są pod nieprawidłowym kątem, co utrudnia wytworzenie się klina smarnego. Zaobserwowano wiele uszkodzeń łożyska osiowego w tym obszarze pracy turbiny.

Zwiększenie niezawodności łożysk osiowych wymaga stałości kierunku działania siły osiowej we wszystkich warunkach pracy turbiny [48].

1

Jampolskij S. L, Chomjakow W. P.. Nlesuszcteja sposobnost upornych podszypnikow i osiewyje usilija w turbinach prt ilinamiczcskich reżymach, Energoimaszinostrojcnije 1971, 12. Ś1 17-19.