323 (21)

R*c. 12.23. Wyznaczanie (f|) z pomiarów lepkości roztworów DNA w środowisku zawiera-»ącym NaCI (a) oraz w wódz* (bk

lepkość graniczną wyznacza się z graficznej zależności — = f(r). Dla biopolimerów liniowych (ryc. 12.23) spełniona jest zależność:

tal+*nl

fd/K k p\\ Matą Hujjina która takty od tkfodi <nxk*wi%U i jepo siły jonemej.

Dla homologicznej serii polimerów liniowych (kolagen. DNA) występuje zależność współczynnika lepkości od masy cząsteczkowej:

(!?) = * AT

fdtie b - Mata dla dawfo polimeru i rozpaszcralnik* M - mau tAątlcc/kcma potameru. a - wykładnik praffowy /jlr/m od rod/ap bcopołimem o wartościach i przedziału 03-2.

Wartość współczynnika b oraz wykładnika potęgowego można otrzymać z oznaczeń dla homologicznej seni biopolimerów, różniących się masą cząsteczkową, z zależności log(rj| od log M.

Białka w postaci natywnej (również osocze) w dużym przedziale prędkości ścinania zachowują się jak płyny newtonowskie. Denaluracja prowadzi do wzrostu lepkości i może spowxxlow*ć. że roztwór białek będzie zachowywał się jak ptyn nien**i<mo*xki. Dla białek globulamych zależność (f|| od masy cząsteczkowej ma

postać:

[ rj) = 2.5 N_a ■ VJM.

pdzic: S_Ą - bczba Awgadra. M - cząsteczkowa.    - efekty* ru objąscrfd czapeczki

Podstawową zaletą wyznaczania masy cząsteczkowej przez pomiar lepkości jest prostota i dostępność reometrów W wielu przypadkach wymagany jest jednak pomiar kalibracyjny innymi metodami.

323