329 (4)

r^ne'ĄkS

^oejUo,ile«toS

tychstaUjest^ł

odwyżsanrtl^li

W* w tnidnjd,?^

w®, romiaut^

ijłce stale: NClo fc‘ “jszybkotnąa)^ to ok. S50"C i 0,3 plastycznej u,

tarządziowych*^

być odpuszczane w wyższych temperaturach, co wiąże się ze zjawiskiem twardości wtórnej. Zjawisko to występuje jednakże wówczas, gdy po zahartowaniu pozostaje duża ilość nieprzemienionego austenitu, a więc po hartowaniu od wysokich temperatur austeni-tyzowania (rys. 14.9).

1451. Jak zależy struktura stali od zawartości węgla i chromu?

Wiele stali narzędziowych do pracy na zimno można zaliczyć do stali chromowych i dlatego ich struktura zależy w dużym stopniu od zawartości chromu i węgla. Zależność tę ilustruje wykres na rys. 14.13. Jak widać, stale o mniejszej zawartości węgla (ok. 1%) i niezbyt wysokiej zawartości chromu są nadeutektoidalne (są to stale z grupy I), natomiast stale o dużej zawartości węgla i chromu (z grupy III, np. NC10, NCll) są ledeburytyczne.

Rys. 14.13. Wykres strukturalny stali chromowych (Tofaute i inni)

lechaniczną wyi^ i°C, tak aby ich twanj^ bce mechanicznej na®, lże stale wyżej sierrę nieco wyższą (o 4 ogół ze wzrostem fisi ysokostopowychpob zowania i jest tym ć? 14.12). Jest to sporni-igo. Niskostopowesa •ach (do 250°C),gdjiE puje stopniowy spaM wysokostopowe mu

14.52. Podaj ogólną charakterystykę stali narzędziowych do pracy na gorąco

•mperatury I*®*⁹¹⁸

isołowski)

Stale te stosuje się przeważnie do wyrobu narzędzi do obróbki plastycznej na gorąco, które są narażone na ścieranie, obciążenia udarowe i odpuszczające działanie ciepła. Powinny więc mieć możliwie dużą twardość, utrzymującą się w temperaturze pracy narzędzia, a jednocześnie dostateczną ciągliwość. Inne wymagania to: dobre przewodnictwo cieplne i odporność na zmęczenie termiczne (pęknięcia ogniowe, które są najczęstszą przyczyną zużywania się narzędzi do pracy na gorąco). Wymienione własności

329