32 (376)

sza duży rysunek, ilustrację lid) obrus. Uczniowie oglądają i następnie] odpowiadają na pytania, np.: Określ położenie tramwaju, drzew itp.J Uczniowie mówią: Tramwaj znajduje się z prawej strony w dolnej crpr/j obrazu itd..    f

h) podawanie położenia przedmiotów przez nauczyciela lub uczniowi i rozpoznawanie przez klasę co to za element obrazu, c) ćwiczenia ukazujące znaczenie różnych określeń. Praca z zeszytem 1 na stronie 3.

3. Ustalanie wzajemnego położenia trzech przedmiotów

Na ławce układamy trzy przedmioty, np.: ołówek, kredka, długopis, Zadaniem ucznia jest ustalenie wzajemnego ich położenia i odpowiedź ni takie pytania Jak: Po której stronie kredki leży ołówek? Po której stronił ołówka leży kredka? itp. Innym typem tego ćwiczenia może być układanie.1 1) kola między dwoma patyczkami, J) układanie dwóch patyczkówj z boku kola itp. i określanie zmian we wzajemnym położeniu.

Ol ||o O

4. Zabawa w pokazywanie właściwego kola

Mamy 9 kól po trzy w każdym rzędzie („a tablicy i każde dziecko ni kartce). Skwarni kierujemy uwagę dziecka na    kolo. które

pokazać lub przekreślić, np.: koto w środku, w prawym rogu u gó_rr J kołem środkowym, ir lewo od kola środkowego itp.    ' ’    '

O O O O O O

o o o

Ćwiczenia vr zakresie wzajemnego położenia klocków Dienesa Jest to pierwsze wprowadzenie klocków logicznego myślenia. chociaż większość dzieci powinna znać je z przedszkola. Pozwalamy dzieciom na dowolną zabawę (orientację). Następnie dzieci wykonują różne ćwiczenia.

a) układanie trzech określonych klocków obok siebie i odpowiedzi na pytania. Jaki klocek jest w środku, z prawej strony itp., h) układanie trzech dowolnych klocków obok siebie (lub pod sobą) i odpowiedzi na podobne pytania,

c) układanie trzech prostokątów, koła i trzech kwadratów obok siebie. Ćwiczenie: Połóżcie z lewej strony dwa prostokąty. O ile miejsc trzeba przesunąć koło, aby znowu znalazło się ono w środku. Jeżeli przesuną też o dwa miejsca, zrobią błąd (bo należy przesunąć o jedno miejsce). Dzieci, które zrobią to dobrze rozumieją stosunki przestrzenne i ilościowe, bowiem przeszły z etapu abstrakcji empirycznej do abstrakcji rejleksują-rej. Dla ułatwienia mogą to być 3 patyczki, koło i 3 patyczki.

O

- ('wiczenia kierunku pod wpływem zmiany punktu odniesienia, a) para uczniów staje do siebie twarzami. Każde pokazuje prawą rękę, lewą nogę itp. Dzieci nawzajem sprawdzają poprawność wykonania, h) ćwiczenia ze stemplami:

—    odbijanie na papierze i określanie lewej i prawej strony,

—    oglądanie tych samych pieczątek, które przed chwilą odbijano i określanie ich stron,

—    dorysowywanie elementów z określonej strony odbitego stempla. Tematyka stempli może być różna. Matematyczna pozwoli określać położenie elementów (np. położenie punktu), a niematematycz-'

na (do zadań tekstowych) pozwoli określić położenie części obrazka. Samodzielne narysowanie f igury według wskazania liczby kratek ikierun-k u ruchu od obranego punktu. Na przykład, zaznacz krzyżykiem początek figury i narysuj ją według danej liczby kratek oraz wskazanego kierunku: i< - , 2 i ’ ł , i t ! 2- . / 1 *

63