334

21. ODŁĄCZNIKI, UZIEMNIKI t ZWIERNIKI WYSOKIEGO NAPIĘCIA 334

linii zasilającej stację. Ze względu na wymaganą, możliwie dużą, szybkość działania zwierniki wyposaża się w napędy sprężynowe zasobnikowe.

Podstawowe dane zwierników krajowych zestawiono w' tabl. 21.4.

Tablica 21.4. Podstawowe dane zwierników napowietrznych produkcji krajowej z napędem sprężynowym

Typ | !	Napięcie znamionowe U* kV	Prąd załącza Iny i0z kA	Czas zamykania s
ZWIIl 40	40/60	5,*	0.2C
ZM 110 z	110	25	0i 15
ZNI 110 W	110	25	0,15
1ZP 110/3	no	0	0,18
zwal no	1)0	20	Dpi s
zwni no w	MO	20	0,18
ZWT 220 i	220	12	0,18
ZWE 220 W |	220	12	oj a

I

Produkowane są również szybkie zwierniki o czasach zamykania krótszych niż 10 ms (firmy: Calor Emag, AEG, Energovod), które mogą być wykorzystane do ograniczenia prądów zwarciowych w siecit ch 30-1-110 kV [21.2], Przykład układu z szybkim zwiernikiem ZS podaje rys. 21.3. Szybkie zwierniki mogą być wykorzystane również do ograniczania oddziaływań prądu zwarciowego na pojedyncze ważno urządzenia (np, transformatory), do gaszenia luku w urządzeniach rozdzielczych napowietrznych

Rys. 21.3. Zastosowanie szybkiego zwiernika ZS do zmniejszenia prądów zwarciowych wyłączanych przez wyłączniki w rozdzielnicach RA i RB- Z wie mik ZS zostaje zamknięty przy zwarciach zapewniających przepływ przez pole Sprzęgłowe prądu wywołującego dr/dł dla / O większe od nastawionego.

Wyłącznik W3 wyłącza zmniejszony prąd zwarciowy, przy obniżonym napięciu powrotnym, następnie otwierają się wyłączniki Wl i W‘2, w stanie hcz napięć i owym zostaje otwarty zwiernik, następuje ponowne zaniknięcie wyłączników Wl i W2

(przez „bocznikowanie” łuku zwarciem metalicznym przez zwiernik). Sterowanie szybkich zwierników jest realizowane w zależności od szybkości narastania prądu (mierzonej w chwili powstania zwarcia) analogicznie jak ograniczników wybuchowych.

21.2. Dobór odłączników, uziemników i zwierników

W tablicy 21.5 zestawiono znamionowe parametry odłączników, uziemników i zwierników oraz zależności, jakie należy sprawdzić przy ich doborze. Zależności i zasady postępowania przy określaniu prądu /„_b, oraz /„„ są takie same, jak przy doborze wyłączników (patrz rozdz. 16).

Wybór typu łącznika jest związany z warunkami zainstalowania, które określają, czy należy zastosować łącznik o wykonaniu wnętrzowym czy napowietrznym. Dla łącznika napowietrznego konieczne jest sprawdzenie długości drogi upływu izolacji zewnętrznej i wymaganej ze względu na warunki zabrudzeniowe (dane w tabl. 26.15).

Warunki otoczenia odbiegające od normalnych mogą decydować o wyborze łącznika o wykonaniu specjalnym, dostosowanym do określonego klimatu (np, P, TA, TH).

Tablica 21.5. Parametry odłączników, uziemników kryteria ich doboru

Paramet r ?.n amiono-wy łącznika

Obciążenie łącznika

Kryterium doboru

Dotyczy

odłącz- uziem- j zwierników j ników ■ ników

U„ — napięcie znamio

nowe

£/*, — napięcie znamio- U_K ^ nowe sieci

I — napięcie łąc2e- j U_rm — maksymalne na-j niowc górne    | pięcie robocze

Jeei “ prątl obliczeniowy

ł«r ^nt

If,_c ™ znamionowy prąd ciągły

— znamionowy prąd szczytowy

Im — znamionowy prąd n-sekundowy

/nu — maksymalna odległość wspornika szyn* przy i₉ = i_KU

| iu — udarowy prąd | zwarciowy

"f    ^F

J_tI — zastępczym —

sekundowy prąd zwarciowy

>_H — udarowy prąd zwarciowy

in*z > i

KL

■(t)‘

I

Ąjop dopuszczalna ! ^    ^'^l!Tn

siła działająca z zew- I ^ob“*^ia"° etyczne i

nątrz na łącznik* I ^d-^{Vnam,Cznc (zwarci0}-we)

Dla łączników wnętrzowych zwykle określa się dla napowietrznych F_at>r

Rodzaj napędu odłącznika lub uziemnika zależy od wyposażenia stacji, sposobu jej obsługi oraz prądu znamionowego łącznika. I tak:

—    w stacjach bez stałej obsługi, przy małej liczbie łączeń mogą być użyte napędy drążkowe np. typu DOW, DOWN, DON) obecnie rzadko już stosowane, lub inne napędy ręczne;

—    w stacjach ze stałą obsługą zwykle są stosowano napędy ręczne dźwigniowe typu NRW, NRN, a w stacjach wyposażonych w instalację sprężonego powietrza również napędy pneumatyczne typu NP. Zastosowanie napędu pneumatycznego umożliwia zdalne sterowanie odłącznikiem.

Dla odłączników napowietrznych 110 kV i 60 kV typu ON3JR oraz ON III 110 są, również stosowane napędy sprężynowe, zasobnikowe z ręcznym naciągiem sprężyn₍