36 (42)

italwt wwynifcfc tlu/y on twojemu celowi Ale lak na rzecz palnąć rrvnmierny Ukto pokutę, aby tónónt od i oddać tię już. tylko mocy Widząc wielkiego człowieka, kl Ary pragnie mocy iniasi swoich rzeczywistych celów, poznajemy od razu. że popadł w chorobę, albo. ściśle biorąc, rt choroba trawi jefo stosunek do duch Dzieło mu tię nic poddaje, nie dokonuje się ucieleśnienie ducha, toteż, aby umknąć zagrażającemu bezsensowi, człowiek ów wywyższa siebie, sięga po gołą moc. Choroba ta sprowadza geniusz do poziomu owych histeryków dziejów, którzy z natury pozbawieni mocy gonią za mocą. za coraz to nowym okazywaniem mocy. za kolejnym wzrostem mocy, by napawać się ilu/M wewnętrznej potęgi, i w tym dążeniu nie ustają na chwilę, gdyż k.ihla pauza może stać się okazją do namysłu nad sobą, len zaś może doprowadzić do załamania. Z tego punktu widzenia oceniać trzeba stosunek mocy i kultury. Jest istotnym elementem dziejów niemal każdego narodu, że polityczne przywództwo nacji, które odgrywa w jej historii doniosłą rolę, pragnie dla niej mocy i wzrostu mocy. co znaczy, że to, co w życiu osobistym ma charakter patologiczny, jest czymś zgoła normalnym w stosunkach między narodem a jego historycznymi reprezentantami. Teraz wszakże oba le rodzaje znów się kategorycznie rozdzielają. Decydujące jest to. czy człowiek, który stoi na czele, w głębi serca, w swoich najskrytszych życzeniach i marzeniach pragnie mocy swojego narodu dla samej mocy czy też pragnie jej po to, by naród mógł urzeczywistnić to. co w wizjach przywódcy jawi się jako istota i przeznaczenie jego narodu lub nawet co odkrył on we własnej duszy jako znak przyszłości, która czeka, by naród ów ją urzeczywistnił. Jeśli rak właink człowiek historyczny pragnie mocy dla swojego narodu, to wszystko, co czyni w służbie swej woli lub powołania, wspiera, w/bogaci i odnawia narodową kulturę; ale jeśli pragnie on mocy narodu dla samej mocy. wszystko, co czym, będzie tylko osłabiać i obezwładniać kulturę narodową, którą chciał uświetnić. Okresy rozkwitu kultury jakiejś wspólnoty rzadko tylko pokrywają nę z okresami jej szczytowej mocy. Wielka autentyczna spontaniczna produktywność kulturalna z reguły poprzedza okresy silnego dążenia do mocy i /dobywania mocy. a następująca potem aktywność kulturalna jest najczęściej tylko zbieraniem, u/pdniunicm i naśladowaniem, chyba « jakiś podbity naród pr/eka/e potężnemu zwycięzcy nową