370 (5)

15.37.    Co to jest stop otrzymywany z granulek przesyconego roztworu stałego na bazie aluminium?

Została opracowana metoda wytwarzania materiału z granulek stopu aluminium z chromem i cyrkonem (po 1,5%), otrzymywanych przez odlewanie przegrzanego roztworu ciekłego do temp. 1100°C do wody przez wirujące sita. Następnie granulki są prasowane i spiekane, po czym następuje obróbka plastyczna spieku przez wyciskanie i walcowanie. Stop jest silnie przesyconym roztworem stałym, który nie rozkłada się, aż do jego stopienia. Zachowuje dość wysokie własności wytrzymałościowe, aż do temp. 500°C i wykazuje stosunkowo mały spadek wytrzymałości z temperaturą (patrz rys. 15.11).

15.38.    Na czym polega obróbka cieplno-plastyczna stopów aluminium?

Obróbka ta jest realizowana z wykorzystaniem przemian fazowych zachodzących podczas starzenia stopów. Najczęściej stosuje się niskotemperaturową obróbkę, polegającą na przesyceniu stopu, a następnie jego odkształceniu plastycznym przed starzeniem, przy czym odkształcenie przeprowadza się w temperaturze niższej niż temperatura rekrystalizacji. Odkształcenie wywołuje wzrost ilości defektów sieci i przyspiesza starzenie (powstawanie wydzieleń). Z drugiej strony opóźnia się tworzenie stref G-P na skutek segregacji atomów na dyslokacjach. Ma to miejsce np. w przesyconym i natychmiast odkształconym na zimno duraluminium.

Odkształcenie plastyczne może wywołać zmianę sekwencji powstawania faz podczas starzenia, obserwowaną np. w stopie AlCu4, w którym faza 0 (C11AI2) poprzedza wydzielanie się fazy 6'. Pojawienie się niekoherentnych, stabilnych wydzieleń 6 zmniejsza efekt umocnienia przez starzenie. W tym przypadku korzystne jest stosowanie odkształcenia plastycznego dopiero po pewnym okresie starzenia naturalnego. Może to bowiem prowadzić nie tylko do wzrostu umocnienia, lecz także skrócenia czasu starzenia. Obróbka taka zastosowana do stopu PA38 (starzenie naturalne przed odkształceniem plastycznym - 2 h) prowadzi do zwiększenia wytrzymałości o 25+30% w stosunku do zwykłego utwardzania wydzieleniowego. Stopień odkształcenia wymagany do uzyskania widocznego efektu umocnienia nie jest zbyt duży (nie przekracza kilku procent). Na przykład 1,5% odkształcenie duralu (PA7) przed starzeniem zwiększa jego wytrzymałość o ponad 10%.

MAGNEZ I j

jj, jakie są cech

Magnez krys trach a = 0,3 nienia wyno i aluminium. < do tlenu i a: j magnezu cłu temperatura małościowe i czone zas tos< wytwarzany j 99,95. Jest s tleniacz, redi

i, jakie są stop

I Stopy magn i bardzo mał | ści do gęsto: j dodatki stop cer, cyrkon i prawiają wy

1 jakie są zasa

| Topienie i ol golną ostroż nikiem złóż i przeprowads trzeba stosc Niektóre sol należy stopć gnezu lub j należy używ

*11 jaki jest wp

| Aluminium zenie stopów do ok. 10% wzrasta o 5 nium wywoi i aluminium