385

jamy brzusznej w 9 dni po zakażeniu). Po 5 takich pasażach zawiesinę mózgów wprowadza sic domózgowo lub doustnie wrażliwym zwierzętom dla wykazania ewentualnej obecności szczepu wirusa słabo adaptującego się do zarodków kurzych. Ten sposób postępowania jest jednak bardzo pracochłonny i wymaga dużo czasu.

Proponowana przez Willemarta metoda izolacji wirusa opiera się również na inokulacji zarodków, ale jako dodatkowe kryterium zakażenia uwzględnia ponadto obserwację piskląt wylęgłych z inokulowanych jaj. Do zakażania powinno się używać zarodków wrażliwych, jednak w ich braku można posłużyć się takimi, jakie są do dyspozycji, z tym, żc do ich inokulacji używa się 2 -3-krotnie większej ilości zawiesiny. Wyniki uzyskane w tym przypadku nie są tak pewne. Bardzo cenne poparcie rozpoznania stanowi wykazanie oporności izolowanego wirusa na chloroform.

Rozpoznanie oparte na stwierdzeniu typowych objawów klinicznych u piskląt inokulowanych domózgowo badanym materiałem oraz stwierdzenie zmian histopatologicznych, a ponadto wykazanie wzrostu ilości przeciwciał u ptaków ozdrowieńców, uważane jest za wystarczająco pewne. W rutynowych badaniach nic wykonuje się serologicznej identyfikacji izolowanego zarazka. Jednak badanie takie można wykonać w odczynie seroneulralizacji w zarodkach kurzych.

Badanie serologiczne

Przy badaniu par surowic (nie muszą to być surowice pobrane od tych samych ptaków^-, a tylko surowice pobrane w danym stadzie pierwszy raz w chwili stwierdzenia pierwszych przypadków zachorowań, a po raz drugi — po około 3—4 tygodniach) wykazanie wzrostu ilości przeciwciał pozwala uzyskać pewne rozpoznanie. Badania ptaków starszych, u których zakażenie przebiega bezobjawowo (już poczynając od 5. tygodnia życia), dostarczają dowodu zetknięcia się ich z zarazkiem. Stwierdzenie odporności ptaków dorosłych pozwala przewidywać ją też u ich potomstwa, gdyż przeciwciała zostają mu przekazane za pośrednictwem żółtka jaj, co zapewnia wylęgłym pisklętom odporność na 4—8 tygodni. Jeżeli surowica dorosłych ptaków reaguje dodatnio, szczepienia wcześniejsze niż u 8-tygodniowych piskląt nie prowadzą do wytworzenia się u nich czynnej odporności, gdyż przeszkadzają temu przeciwciała przekazane przez matkę.

Odczyn scroncutralizacji wykonuje się przy użyciu szczepu adaptowanego do zarodków kurzych o ustalonej zakaźności, co zapewnia otrzymanie powtarzalnych wyników. Szczególnie przydatny jest szczep Van Rockcla. Do odczynu używa się zarodków wrażliwych, a surowice badane inaktywuje się w 56 C przez 30 minut.

Stosowane są obie metody odczynu zobojętniania — w obu przeznaczone do inokulacji mieszaniny równych objętości składników reakcji inkubuje się w łaźni wodnej (37 C) przez 30 minut.

Przy metodzie rozcicńczcń wirusa indeks neutralizacji, który dla surowic normalnych nie przekracza 10, u ptaków odpornych (na przykład w 4 tygodnie po szczepieniu) może osiągać od 10^1,8 do 10³*⁴ (tj. około 63—2500).

Przy metodzie rozcieńczeń surowicy miano jej stanowi najwyższe rozcieńczenie hamujące działanie użytej do odczynu dawki wirusa u 50% zarodków. Bulów podjął próbę przeliczenia indeksu neutralizacji na wyniki uzyskane drugą metodą odczynu SN. Nie uzyskał jednak odpowiedzi. gdyż zależności między indeksem seroneutralizacji badanych surowic a logarytmami ich rozcieńczeń nie są liniowe. Przy niskich rozcicńczcniach surowicy, najwyżej do 1 :100, można się liczyć ze zmniejszeniem się indeksu neutralizacji o 10^1,9, gdy surowicę rozcieńczy się 10-krotnie.

Próba wrażliwości zarodków jest znacznie prostszą metodą określania stanu odporności badanego stada. Wprowadzona została przez Sumnera i wsp., a istota jej opiera się na przekazywaniu przeciwciał przez odporne kury do żółtka jaja, co z kolei wyraża się odpornością na zakażenie wirusem u zarodków rozwijających się z. takich jaj. Zamiast kłopotliwego pobierania surowic i badań serologicznych określa się po prostu czy zarodki są wrażliwe czy nic. Jest to właściwie test ochronny (p. str. 215). Używa się adaptowanego do zarodków wirusa, o wyraźnie zaznaczonej i określonej zjadliwośei, a stosowane są dwie metody wykonania badania.

Przy pierwszej zakaża się grupy po 5 zarodków 7-dniowych, pochodzących z badanej fermy, dożółtkowo, 10-krotnie wzrastającymi rozcicńczeniami wirusa, dawką 0,2 ml. Kontrolę wspólną dla całej serii prób stanowi zakażanie tymi samymi rozcieńcz.eniami wirusa, grup zarodków o pełnej wrażliwości. Jaja prześwietla się i notuje obumarłe zarodki, a nawet w 17. dniu wylęgu otwiera się jaja, bada zarodki na brak ruchu i na obecność atrofii mięśniowych oraz oznacza miano wirusa.

385

25 DiagnuNlylca...