456 (9)

Dlatego do opisu ciśnienia akustycznego i natężenia przyjęto 111114. wygodniejszą skalę, a mianowicie skałę logarytmiczną lub ibraztm^. Jedno natężenie. zostało wybrane jako natężenie odniesienia, a każde inne natężenie, np. /,. wyrażane jest względem pierwszego. Jeden bel odpowiada stosunkowi natężeń 10:1. Dlatego tez liczbę beli odpowiadającą danemu stosunkowi natężeń otrzymuje się przez zloga-rytmowame. przy podstawie 10. ilorazu natężeń. Na przykład stosunek natężeń 100:1 odpowiada 2 belom. Bel jest /byt dużą jednostką, aby posługiwać się nią w codziennej praktyce i dlatego pod/jelono go na 10 decybeli (dB). Liczba decybeli odpow iadająca danemu stosunków i natężeń akustycznych jest równa:

L= I0log„,y-    (15.261

*0

Jeśli wielkość charakteryzująca dźwięk wyrażona jest w decybelach, to zazwyczaj używa się słowa „poziom", co oznacza, że wielkość tę odniesiono do pewnej ustalonej wartości odniesienia Liczba decybeli odpowiada ilorazowi natężeń lub mocy. a me bezwzględnemu natężeniu. Natężenie odniesienia ma wartość równą I0‘^,: W/m². co stanowi ekwiwalent ciśnienia o wartości 2 10“⁵ N/m² lub 20 pPa (mikropaskali). Poziom dźwięku wyrażony względem takiego ciśnienia odniesienia nazywany jest poziomem ciśnienia akustycznego dźwięku (ang. sound pressure Ic-vel. SPL):

L* 20log_l0— IdBSPLI    (15.27)

Po

Dźwięk 60 dB SPL ma poziom wyższy od poziomu odniesienia, wynoszącego 0 dB. o 60 dB. jego natężenie wy nosi 10"* W/m², a ciśnienie akustyczne 0.02 Pa

Skala decybelowa nic jest skalą liniową, a zatem nic jest możliwe proste sumowanie poziomów. Aby obliczyć poziom natężenia dźwięku pochodzącego od pew nej liczby źródeł, należy najpierw obliczyć natężenie dźwięku każdego źródła, a następnie zlogarytmować sumę tych natężeń wg zależności (15.26). Warto pamiętać, że wypadkowy poziom natężenia dwóch jednakowych dźwięków jest o 3 dB wyższy niż poziom każdego z nich.

Poziom odniesienia ciśnienia akustycznego dźwięku, tj. 0 dB SPL. /miał wybrany tak. aby był bliski progowi słyszalności (absolutnemu) dla dźwięku sinusoidalnego o częstotliwości 1000 Hz. Próg absolutny jest minimalnym poziomem dźwięku. jaki może być spostrzeżony wsibcc braku innych dźwięków zewnętrznych W rzeczywistości średni próg absolutny dla 1000 Hz wynosi około 6.5 dB SPL (przy odsłuchu jednous/nym). Omawiając niektóre aspekty percepcji słuchowej wygodnie jest niekiedy wy brać jako poziom odniesienia próg słyszalności danego słuchacza dla stosowanego dźwięku. Poziom dźwięku wyrażony w ten sposób opisuje tzw. pozjom wrażenia (ang. scnsatioo level, SL). Zatem dla danego słuchacza dźwięk 60 dB SL będzie o 60 dB wyższy od progu absolutnego tego słuchacza dla tego dźwięku. Fizyczne natężenie odpowiadające temu samemu poziomowi wrażenia może być różne dla różnych słuchaczy 1 dla różnych dźwięków

436