4

o gęstości objętościowej Po =1030 kg' m³, styropian o Po =15+50 kgfm\ czy gazobeion o A. =220,-^-700 kg/rtł'.

W praktyce gęstość objętościową najczęściej określa się na próbkach o regularnym kształcie geometrycznym, a zwłaszcza sześciennych lub cylindrycznych. Mierząc wszystkie krawędzie bryły, na podstawie średnich wartości, oblicza się jej objętość. W celu określenia masy próbkę należy wysuszyć do stałego ciężaru. Większość materiałów suszy się w temperaturze 105-110 °C. W przypadku suszenia gipsu i wyrobów gipsowych należy utrzymywać temperaturę w suszarce w granicach 50-70 °C.

Po wysuszeniu i ostudzeniu materiału w eksykatorze nad chlorkiem wapnia próbkę waży się i oblicza gęstość objętościową ze wzoru (2.3).

Dla zapewnienia wymaganej dokładności badanie powinno być przeprowadzone na pięciu próbkach, a wartość średnia stanowi wynik oznaczenia.

Gęstość objętościową próbek materiałów o nieregularnych kształtach określa się najczęściej metoda hydrostatyczną. Przy oznaczeniu gęstości objętościowej próbek o nieregularnych kształtach zasada postępowania jest następująca:

•    próbkę suszy się do stałej masy.

•    -waży,

■ nasyca wodą przez zanurzenie w wodzie na dwie godziny do 1/3. następnie do 2/3, i na całkowitą wysokość.

Następnie należy wyznaczyć masę próbki materiału po nasyceniu (wytartego z wody) oraz jej masę po; zanurzeniu w wodzie, na wadze hydrostatycznej lub innym stanowisku podobnie skonstruowanym.

Objętość próbki oblicza się z różnicy masy próbki nasyconej oraz zanurzonej w wodzie. Pozostałe obliczenia gęstości objętościowej przeprowadza się w sposób analogiczny jak dla próbek o regularnym kształcie.

2.3.    Szczelność

Szczelnością nazywana jest procentowa zawartość substancji materiału w jednostce jego objętości. Wyraża się ją jako stosunek gęstości objętościowej do gęstości tego materiału ze wzoru

s = —-100%,

P

gdzie:

Po “jest gęstością objętościową P “gęstością.

Zatem pod pojęciem szczelności należy rozumieć objętość absolutną tworzywa szkieletu, tworzącego strukturę materiału, a zawartego w jednostce jego objętości.

2.4.    Porowatość.

era.

Porowatość natomiast określa procentowy udział wolnych przestrzeni szkieletu struktury materiału w jednostce jego objętości. Odejmując od jednostki objętości materiału absolutną objętość jego szkieletu, to wynikiem tego działania będzie zawartość wolnych przestrz którą można wyrazić w procentach ze wzoru

(2.4)

p = (l -• 1Q 0 % = (1 -    -100 %

P