4 (2255)

niczek z naszą reprezentacją na World Cups w 1974 i 1982.

Sądzę, że dla przejrzystości treści tego materiału należy objaśnić sens dwóch słów, które zostały użyte w tytule tej pracy: doskonalenie (doskonałość) i skuteczność. W każdej doskonałości, w tym i w piłkarskiej, możemy wymienić siedem głównych elementów: zaangażowanie, wiara, pełna koncentracja, pozytywne wyobrażenia, gotowość psychiczna, kontrola zakłóceń i konstruktywna ocena. Dla piłkarza najważniejsze wydaje się być zaangażowanie czy też pasja w dążeniu do mistrzostwa, chęć ciężkiej pracy oraz wiara w siebie i w sens tego co robi. Piłkarz musi rozumieć, że aby osiągnąć najwyższy poziom wykonania, musi stale oceniać przygotowanie i koncentrację (*8). Działanie zawodnika w meczu, tak jak i w treningu, można uznać za skuteczne, jeżeli doprowadzi zawodnika (zespół) do osiągnięcia celu wcześniej zakładanego (*10). Przy czym należy dodać, że na skuteczność treningu wpływa również jego metodyka, w skrócie - sposób wykorzystania różnych środków i metod treningowych. Zanim trening będzie efektywny, musi być „poprawny", czyli taki, który jest prowadzony zgodnie z obowiązującymi zasadami. Należałoby także rozróżnić pojęcie skuteczności i efektywności treningu. W pierwszym wypadku chodzi o osiągnięcie celu (a drogą wiodącą do tego jest program treningowy). Nie może być skuteczne działanie, które nie osiąga celu. Efektywne jest działanie skuteczne, a zarazem takie, które pozwala sięgnąć celu jak najmniejszym nakładem sił i środków.

Wykonanie tak w treningu jak i w meczu może być tylko dobre albo złe (skuteczne albo nie skuteczne). Nic pośredniego w dobrym futbolu nie jest możliwe.

W piłce nożnej konieczne jest również kształtowanie zdolności do antycypacji (przewidywania i wyprzedzania) działań przeciwnika. Ważnym kierunkiem skutecznej realizacji działań techniczno-taktyc2nych w futbolu jest odporność ukształtowanych już nawyków na zakłócające czynniki zewnętrzne spowodowane głównie działaniem przeciwnika.

Do elementów techniczno-taktycznych, które warunkują skuteczność gry ofensywnej w dzisiejszym futbolu, należy także zaliczyć 1. Jakość, różnorodność i celowość podań

Dwa najczęściej stosowane w piłce nożnej elementy techniczne, to kontrola i podanie piłki. Wymagane dzisiaj dobre umiejętności myślenia taktycznego, szybkości, płynności i zabezpieczenia rozwoju akcji można zapewnić tylko przez wykonanie skutecznego podania piłki; to ono decyduje o efektywności gry i o ostatecznym sukcesie. Za ważny element atakujący uznać możemy stosowanie 5 rodzajów podań: a) podanie na wolną przestrzeń za plecy obrońcy (ców); b) podanie do nogi najbardziej wysuniętego napastnika; c) podanie piłki do przodu, górą, ponad obrońcą; d) podania poprzeczne, dla otwarcia linii ataku; e) podania do tyłu, do partnera wspierającego.

Charles Hughes (England FA Dicector ot Coaching and Education) stwierdza (‘4), że podanie piłki do przodu i dążność do skierowania całej gry w tym kierunku daje większą szansę sukcesu, natomiast o akcjach wielopoda-niowych wyraża się negatywnie, określając je jako defensywne myślenie („of not iosing possession of the bali, and playing to avoid defeaf). Trudno jest w pełni zgodzić się z tą opinią, szczególnie wówczas, gdy uwzględni się aktualne tendencje i kierunki rozwoju światowego piłkarst-wa.

Dokładne podanie jest więc fundamentem budowy każdej akcji ofensywnej. Podania do przestrzeni za plecy obrońców stwarza dla gry obronnej więcej problemów, niż jakiekolwiek inne podanie.

Rys. 1. Pierwszy „kanał” jest pomiędzy środkiem a bocznym obrońcą.

Rys. 1a. Drugi „kanał” jest pomiędzy tymi samymi piłkarzami, ale przy wykonaniu podania skośnego.

Rys.lb. Trzeci „kanał” stwarza dwie możliwości; skośne podanie ponad głową środkowego obrońcy, do strefy po

10