518 519 (2)

Niezawodność elementów, a więc i urządzenia, w którym te elementy są wykorzystane zależy od warunków pracy tych elementów. W celu zwiększenia niezawodności polepsza się warunki pracy elementów składowych, nie dopuszczając do przekraczania granicznych obciążeń oraz granicznych warunków pracy. Na przykład w urządzeniach tranzystorowych stosuje się maksymalne napięcie na kolektorze 1,5... 2 razy niższe, niż wartość dopuszczalna dla danego typu tranzystora. W ten sposób zmniejsza się znacznie możliwość uszkodzenia tranzystora.

Oprócz wykorzystania w urządzeniach niezawodnych elementów o dużej niezawodności oraz najmniejszej ich liczby, zwiększenie niezawodności pracy urządzenia można uzyskać wykorzystując w nim układy, które pracują bezawaryjnie przy dużych zmianach parametrów elementów oraz szerokich tolerancjach. Takim przykładem są układy z głębokim ujemnym sprzężeniem zwrotnym. Zastosowanie w urządzeniach niezawodnych układów, czułych na tolerancje oraz małe zmiany parametrów, jak na przykład układów wzajemnej korekcji stopni jest niedopuszczalne.

Najgorszą niezawodnością charakteryzują się elementy wzmacniające. Pod tym względem najgorzej wyglądają lampy elektronowe. Tranzystory zaś w porównaniu z nimi mają niezawodność znacznie lepszą. Najlepszą niezawodnością charakteryzują się magnetyczne elementy wzmacniające.

Niezawodność pracy urządzenia zależy w znacznym stopniu od warunków eksploatacyjnych. W przeciętnych warunkach eksploatacyjnych urządzeń stacjonarnych i przenośnych oraz przy prawidłowym doborze warunków pracy elementów wzmacniających, niezawodność urządzeń na tranzystorach jest znacznie większa niż na lampach i zbliża się do niezawodności wzmacniaczy magnetycznych. Jednakże przy pracy w trudnych warunkach (znaczne wibracje, duże przyspieszenia, duże zmiany temperatury oraz ciśnienia otaczającego powietrza itd.) wzmacniacze na tranzystorach mają jeszcze znacznie mniejszą niezawodność niż wzmacniacze magnetyczne.

W celu zwiększenia niezawodności elementów, a w wyniku i urządzeń, z których się one składają poddaje się je ścisłej kontroli oraz tzw. trenowaniu w trudnych warunkach pracy oraz w trudnych warunkach zewnętrznych. Po przeprowadzeniu trenowania, elementy poddawane są ponownej kontroli i dla urządzeń niezawodnych używa się tylko tych elementów, które nie zmieniły swych parametrów w wyniku trenowania. Taka selekcja jest konieczna zwłaszcza dla lamp i tranzystorów.

Wykonane urządzenie o dużej niezawodności jest sprawdzane i trenowane w warunkach zbliżonych do warunków roboczych, a niekiedy nawet w warunkach bardziej trudnych; pozwala to na ujawnienie słabszych węzłów i elementów oraz ich wymiany przed dopuszczeniem do eksploatacji urządzenia.

Zwiększenie niezawodności pracy układu jest możliwe również za pomocą dublowania albo całego urządzenia, albo też najbardziej zawodnych węzłów. Jednakże taki sposób zwiększania niezawodności prowadzi do wzrostu wymiarów, ciężaru oraz ceny urządzenia i dlatego jego stosowanie nie jest zalecane, gdyż może ono znaleźć usprawiedliwienie tylko w przypadkach szczególnych.

i

M*