34. AUTOMATYKA ZABEZPIECZENIOWA 556
— przeciążeniowe, stanowiące ochronę przewodów lub kabli od przekroczenia dopuszczalnego przyrostu temperatury, powstałego w wyniku wzrostu przepływającego prądu.
O ile zabezpieczenia zwarciowe powinny być stosowane dla każdej linii, o tyle zabezpieczenia przeciążeniowe stosuje się dla następujących linii:
a) zainstalowanych w miejscach zagrożonych pożarem lub wybuchem albo ułożonych na podłeżu palnym;
b) zasilających odbiorniki, których rodzaj, zakres wyposażenia w zabezpieczenia lub sposób użytkowania nie zapewnia utrzymania obciążeń w granicach dopuszczalnej obciążalności przewodów lub kabli.
Zabezpieczenia zwarciowe powinny być przyłączone na początku zabezpieczanej linii, licząc od źródła energii do odbiornika, oraz w miejscach, gdzie obciążalność zwarciowa przewodów dalszego ciągu linii lub jej odgałęzienia ulega zmniejszeniu. Zabezpieczenie od przeciążeń można również zainstalować w dowolnej odległości od początku zabezpieczanej linii, jednak przed pierwszym jej rozgałęzieniem, odgałęzieniem lub gniazdem wnykowym.
Przewody i kable zabezpiecza się od zwarć i przeciążeń stosując zabezpieczenia nadprądowe wykonane za pomocą bezpieczników, nadprądowych wyłączników instalacyjnych lub styczników i bezpieczników1 jednocześnie.
Prąd znamionowy wkładek bezpiecznikowych zabezpieczeń od zwarć lub przeciążeń przewodów i kabli w przemysłowych liniach elektroenergetycznych o napięciu nic przekraczającym 1 kV dobiera się odpowiednio do obciążalności długotrwałej przewodów. W tablicy 34.16 podano największe dopuszczalne prądy znamionowe produkowanych w kraju wkładek bezpiecznikowych dla różnych grup przewodów na napięcie nie przekraczające l kV, przy czym podział grup jest następujący [34.4];
Grupa 1 — przewody ułożone na stałe, z wyjątkiem przewodów w pomieszczeniach zagrożonych wybuchem, a mianowicie;
a) przewody ułożone w pomieszczeniach przemysłowych, zasilające takie urządzenia oświetleniowe, w których zadziałanie zabezpieczenia w wyniku uszkodzenia izolacji przewodów może być przyczyną niebezpieczeństwa lub paniki w miejscach skupienia ludzi (np. oświetlenie zapasowe, ewakuacyjne);
b) inne przewody nie zaliczone do grup 2, 3 i 4.
Grupa 2 — przewody do odbiorników ruchomych oraz przewody świecznikowe, z wyjątkiem przewodów użytkowanych w miejscach niebezpiecznych pod względem wybuchowym.
Grupa 3 — przewody ułożone na stałe, użytkowane w warunkach przemysłowych, z wyjątkiem prżewodów wymienionych w grupie la oraz przewodów' użytkowanych w miejscach niebezpiecznych pod względem wybuchowym.
Grupa 4 — przewody ułożone na stałe w pomieszczeniach przemysłowych, nie zagrożonych wybuchem, jeśli:
a) są zastosowane w obwodzie odbiorczym, zasilającym urządzenia siłowe;
b) nie są narażone na przeciążenia, np. gdy przy odbiorniku jest zabezpieczenie nadprądowe przeciążeniowe lub gdy odbiornik przy znamionowym napięciu nie może pobierać mocy większej niż. znamionowa;
c) nie są narażone na uszkodzenia mechaniczne;
d) nie stykają się bezpośrednio lub pośrednio (przez osłony) z przedmiotami zapalnymi.
Grupa 5 — przewody użytkowane w miejscach niebezpiecznych pod względem wybuchowym, nie zabezpieczone przeciążeniowo; w warunkach przemysłowych przewody użytkowane w miejscach niebezpiecznych pod względem wybuchowym mogą być zaliczone do grupy I.
Jako zabezpieczenie przeciążeniowo-zwarciowe przewodów mogą być także stosowane nadmiarowe wyłączniki instalacyjne, pod warunkiem jednak, że zezwalają na to warunki zwarciowe.
Gdy jako zabezpieczenie nadprądowe zastosowano wyzwalacze lub przekaźniki wyłączników samoczynnych, ich prąd nastawczy należy dobrać w następujący sposób:
Tablica 34.16. Największe dopuszczalne prądy znamionowe krajowych wkładek bezpiecznikowych zabezpieczeń nad prądowych odpowiednio do obciążalności długotrwałej przewodów na napięcie nie przekraczające 1 kV, wg [34.4]
Obciążalność długotrwała, w A |
t przewodu grupy* |
Największy znamionowy prąci wkładki bezpieczni- | |||
2 |
3 |
4 |
5 |
kuwej A | |
8 |
5 |
3 |
12 |
6 | |
13 |
8 |
* |
4 |
19 |
10 |
19 |
11 |
13 |
6 |
29 |
16 |
24 |
14 |
16 |
8 |
36 |
20 |
30 |
18 |
20 |
10 |
44 |
25 |
36 |
20 |
24 |
11 |
51 |
32 |
44 |
25 |
29 |
14 |
64 |
40 |
55 |
32 |
37 |
17 |
80 |
50 |
70 |
40 |
46 |
21 |
100 |
63 |
88 |
50 |
58 |
27 |
127 |
80 |
110 |
63 |
73 |
34 |
159 |
100 |
138 |
79 |
91 |
42 |
199 |
125 |
176 |
100 |
M6 |
54 |
254 |
160 |
220 |
125 |
145 |
67 |
313 |
200 |
275 |
157 |
182 |
84 |
397 |
250 |
347 |
197 |
229 |
105 |
500 |
315 |
400 |
250 |
290 |
133 |
635 |
400 |
330 |
313 |
363 |
167 |
794 |
500 |
693 |
394 |
457 |
210 |
1000 |
630 |
* Bezpieczniki dobrane dla grup od 1 do 4 stanowią zabezpieczenia zwarciowe, natomiast bezpieczniki dobrane dla grupy 5 spełniają rolę zabezpieczenia przeciążeniowego.
a) dla wyzwalacza lub przekaźnika zwarciowego, prąd nastawczy powinien być nie mniejszy niż 1,1-kr ot na wartość największego prądu roboczego;
b) dla wyzwalacza lub przekaźnika przeciążeniowego, prąd nastawczy powinien być równy prądowi znamionowemu odbiornika zasilanego daną linią, jednak nie większy niż 1,1-krotni wartość długotrwałej obciążalności zabezpieczanych przewodów użytkowanych poza miejscami niebezpiecznymi pod względem wybuchowym, i 0,8-krotna wartość, długotrwałej obciążalności przewodów użytkowanych w miejscach zagrożonych wybuchem.
Linię wykonaną przewodami lub kablami połączonymi równolegle na obydwu jej krańcach można wyposażyć we wspólne zabezpieczenia od zwarć i przeciążeń.
Koordynacja zabezpieczeń elektroenergetycznych w sieci SN zakładów przemysłowych polega na takim doborze stopni czasowych zabezpieczeń nad prąd owych zwlocznych, chroniących poszczególne elementy tej sieci, aby spełniona została zasada wybiórczości działania, a jednocześnie zabezpieczenia te spełniły funkcje tzw. re-