69 2

ności środka trwałego w związku ze zmianą techniki produkcji, likwidacją środka trwałego, wycofaniem z używania, darowizną, sprzedażą, to dokonuje się odpisów aktualizujących wartość środków trwałych. Odpisy te obciążają pozostałe koszty operacyjne, ale w przypadku, gdy są spowodowane zdarzeniami losowymi, odnosi się je w ciężar strat nadzwyczajnych. Dzięki tym odpisom zostaje też zaktualizowana wartość netto środka trwałego. Ewidencję takich odpisów przedstawiono na schemacie 2.4.

Schemat 2.3. Ewidencja planowej amortyzacji/umorzenia 070 „Umorzenie środków trwałych”    400 „Amortyzacja”

^ Miesięczna stawka amortyzacji ^

Schemat 2.4. Odpisy aktualizujące wartość środków trwałych w przypadku trwalej btraty przydatności gospodarczej

010 „Środki trwałe” 070 „Umorzenie środków trwałych” 761 „Pozostałe koszty operacyjne”

2. Dotychczasowe umorzenie wycofanego środka trwałego

-B-

la. Odpis aktualizujący wartość środka trwałego

771 „Straty nadzwyczajne”

lb. Odpis aktualizujący w związku

zt zdarzeniem losowym

3. Wartość netto w przypadku likwidacji, wycofania z użytkowania, sprzedaży, darowizny, aportu

Podsumowanie 2.3

Wartościowym wyrazem zużycia środków trwałych jest umorzenie, natomiast koszt zużycia określa się mianem amortyzacji. Odpisy umorzeniowe i amortyzacyjne odbywają się według stawek amortyzacji. W księgach rachunkowych ujmuje się je po stronie Ma konta 070 „Umorzenie środków trwałych” w korespondencji ze stroną Wn konta 400 „Amortyzacja”.

Wielkość odpisów amortyzacyjnych (umorzeniowych) można obliczać:

•    według czasu używania środka trwałego, stosując metodę liniową (równomierne odpisy przez cały okres używania), metodę degresywną (malejące odpisy z upływem czasu) albo metodę progresywną (rosnące odpisy);

•    proporcjonalnie do wielkości produkcji wykonanej za pomocą środka trwałego (metoda naturalna).

69