70 (36)

Adam Adamski - Ruch, zabawa i muzyka jako czynniki... 259

wiadomości wstępnych, improwizują daną sytuację. Gry dydaktyczne, będące szczególną formą zabaw, zbliżają proces poznawczy d o p o z n a u i a b e z p o ś r e d n i eg o, bazują na doświadczeniach dziecka i uczą przetwarzania poznawanej rzeczywistości. Ponadto pogłębiają, ugruntowują wiadomości zdobyte w szkole, doskonalą zdolności poznawcze, funkcje psychiczne, rozwijają inicjatywę, samodzielność, zaradność i umiejętność współdziałania w zespole^. W zabawach ujawnia się także twórcza fantazja dziecka.

Wymienione funkc je zabawy utwierdzają w przekonaniu, że zabawa jest ważnym środkiem prowadzącym do ukształtowania odpowiednich postaw wobec nauki i pracy innych ludzi oraz wobec otaczającej rzeczywistości. Składnikami tych postaw są takie cechy, jak: wrażliwość na cudzą krzywdę, koleżeństwo, dyscyplina, realizowanie wartościowych zadań, wiedza i doświadczenie dotyczące zaspokojenia potrzeb poznawczych i emocjonalnych¹⁶.

Wpływy muzyki i tańca na kształtowanie osobowości dziecka

Muzyka, odpowiednio wykorzystana, harmonizuje relacje człowieka zc światem. Jest uniwersalnym środkiem komunikacji.

Muzyka może rozszerzać i pogłębiać świat emocjonalny człowieka, wzbogacać jego derę uczuć, sprzyjać poczuciu wewnętrznej odnowy .

Powstało wiele teorii na temat wpływu muzyki na organizm ludzki. Wpływ ten dotyczy zarówno procesów psychicznych, jak i czynności wegetatywnych organizmu. Podczas słuchania muzyki występują u ludzi zmiany obejmujące między innymi: układ krążenia (szybkość tętna i wahania ciśnienia krwi), układ oddechowy (częstość i rytm oddychania).

Muzyka przyśpiesza metabolizm ustroju, zmniejsza luk zwiększa wydajność mięśni, zwiększa wydajność wzroku, dotyku i węchu oraz. wpływa na czynność wewnątrzwy-dziclniczą organizmu'^x.

Dlatego jest stosowana w psychiatrii i psychologii; w leczeniu nerwic, autyzmu, niedorozwoju umysłowego, w zwalczaniu nałogów i eliminowaniu lekoza-leżności, w uśmierzaniu bólu przewlekłego itp.

^Ił A. Jędrzejowska: Skuiecznoft maczania „kurzy mózgów", „Kwartalnik Pedagogiczny’’ 1983, nr 2.

¹⁶ R. Tr/eśniowski: Zabawy i gry ruchowe, WSiP, Warszawa 1993. s. 17-111.

¹ /.. Konawdcicwicz: Wychowawcza funkcja odbioru muzyki, ..Kultura Społeczeństwo" 1975. nr I,

s. 47.

^,x M. Janiszewski: Muzykottrrapia aktywna, PWN. Warszawa Lodź 1993. s. 49.