74 2

2.5. Wartości niematerialne i prawne

Elementem majątku trwałego niemającym rzeczowej postaci są wartości niematerialne i prawne. Jak już wspomniano, należą do nich nabyte prawa majątkowe i programy komputerowe nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania, których przewidywany okres ekonomicznej użyteczności jest dłuższy niż rok. Mogą one stanowić własność lub współwłasność jednostki gospodarczej i być przeznaczone na własne potrzeby albo do oddania do używania innej jednostce na mocy umowy najmu, dzierżawy bądź innej o podobnym charakterze. Do wartości niematerialnych i prawnych zalicza się ponadto:

• nabytą (dodatnią) wartość firmy;

• koszty zakończonych pozytywnym wynikiem prac rozwojowych. Szczegółowy zakres wartości niematerialnych i prawnych przedstawiono

w tablicy 2.7.

Tablica 2.7. Elementy wartości niematerialnych i prawnych

Rodzaj	Elementy szczegółowe (uwagi)
Nabyte prawa majątkowe: • na dobrach niematerialnych	Autorskie prawa majątkowe Pokrewne prawa majątkowe Prawa do projektów, wynalazków, patentów Prawa do znaków towarowych, wzorów zdobniczych, wzorów użytkowych
• wierzytelności wynikające z zawartych umów	Prawo do korzystania z licencji, w tym licencji na programy komputerowe Prawo do know-how (wartość stanowiąca równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w zakresie przemysłu, handlu, nauki, organizacji)
Wartość firmy powstała w wyniku nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części	Dodatnia nadwyżka ceny nabycia jednostki gospodarczej lub jej zorganizowanej części nad wartością godziwą przejętych aktywów netto
Koszty zakończonych prac rozwojowych	Prace prowadzone na własne potrzeby i zakończone pozytywnym rezultatem przed podjęciem produkcji lub zastosowaniem technologii

Jako pierwsze w tablicy 2.7 zostały wymienione nabyte prawa majątkowe. Przez pojęcie „prawo majątkowe” rozumie się prawo bezpośrednio uwarunkowane interesem ekonomicznym uprawnionego (właściciela lub innego podmiotu uprawnionego), który może zbyć prawo w drodze sprzedaży, darowizny, nieodpłatnego przekazania, wniesienia do spółki. Do wartości niematerialnych i prawnych należą nabyte prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wy-