7 (336)

SPOŁECZNE TWORZENIE RZECZYWISTOŚCI

Z socjologicznego punktu widzenia, zwłaszcza z punktu widzenia interak-ęr.:mu symbolicznego, ludzie tworzą i kształtują naturę swych własnych ■itttów społecznych. Proces ten określa się mianem społecznego tworze-u rzeczywistości. Każde społeczeństwo tworzy własną wersję świata i jego ^•wd”. W niektórych społeczeństwach siły kierujące światem uważane są za ■fcicaturalne; w innych są nimi bezosobowe siły natury. Niektóre jednostki BŚują swoje życie wokół wiary w uosobionego boga, który zna ich każdą myśl, Bdń wszystkie działania i przemawia do nich w świetle tej wiedzy. Dla in-Ęfez. nie istnieje żadna istota wyższa. Różne wersje rzeczywistości nie są ogra-»n:ne do tak ważnej sprawy jak religia. Można je dostrzec także w zwykłym, ■cnennym życiu ludzi.

DEFINIOWANIE

SYTUACJI

Nieco wcześniej w tym rozdziale omówiliśmy użyte przez Thomasa pojęcie Scedowania sytuacji. Twierdził on, że ludzie działają odpowiednio do tego, i|pk pojmują rzeczywistość. Na przykład: kiedyś wszyscy sądzili, że Ziemia jest fliika, i dlatego nikt nie próbował dopłynąć do jej „krańca”. Przekonanie, że Ł:nia jest płaska, prowadziło do zachowań opartych na tym przekonaniu. Liza wiedza o tym, że Ziemia nie jest płaska i że nie była płaska nawet wtedy pry wszyscy myśleli, że jest płaska, jest nieprzydatna do zrozumienia zacho-WEna ludzi w owym czasie.

W mniejszej skali interakcję społeczną wyznaczają sposoby, w jakie ludzie *dLciują sytuację. Jeśli uważają, że uczestnicy interakcji są wobec nich wrogo iciiawieni, ich zachowanie będzie odpowiadało temu przekonaniu. Stworzą ■::e miniśrodowisko, rzeczywistość społeczną, która będzie dostosowana do ci definicji sytuacji.

PROCES SPOŁECZNEGO TWORZENIA

Zrozumienie sposobów społecznego tworzenia rzeczywistości socjologia za-»"ięcza pracom Bergera i Luckmanna (1963), którzy doszli do wniosku, że jr:ces ten przebiega w trzech etapach.

LUDZIE TWORZĄ KULTURĘ

Pojęcie to omówiliśmy wcześniej w rozdziale 3 w kontekście kultury mate-"-ilnej i niematerialnej. Ludzie produkują materialne wytwory kulturowe, tace jak samochody, telewizory, samoloty, ubrania i pralki, oraz niematerialne cementy kultury, takie jak normy, wartości i przekonania poznawcze.