7 (819)

-    przyrost wezbrania znacznie przewyższa naturalne brzegi zwartego koryta,

chronimy przed zalewem miasta, osiedla, zakłady przemysłowe, użytki rolne, szlaki komunikacyjne i inne tereny o dużej wartości.

Obecnie w Polsce istnieje 7531 km wałów, które chronią tereny o powierzchni 1,05 min ha. ujemne skutki obwałowania:

utrudniają regulację wilgotności na zawału, uniemożliwiają zasilanie zawala namułami ( użyźniania ).

Przekrój poprzeczny wałów Korona szerokości 2 m dla h < 2 m 3 m dla h > 2 m

nachylenie skarp nie większe niż 1 : 2 Łagodne skarpy są korzystne ponieważ :

-    łagodzą falowanie,

-    łatwiejsze gospodarcze wykorzystanie, przyjemniejsze widokowo.

Wały o h > 4 m powinny mieć ławeczkę odpowietrzną o szerokości 2 m, a jeśli ma być komunikacja to 3 m.

Nachylenie korony o ławy 2 -*• 5 %.

Poszerzenie wału może wynikać z krzywej filtracji dlatego też ławeczkę wykonujemy z gruntu bardziej przepuszczalnego.

BUDOWLE PIĘTRZĄCE

Podstawowe pojęcia i definicje

Budowlą piętrząca lub przegrodą nazywamy obiekt, którego celem jest stworzenie lub utrzymanie różnicy poziomu wód powyżej i poniżej budowli.

Najczęściej budowle piętrzące wykonywane są w dolinach rzek i ich celem jest spiętrzenie wody w rzece.

W warunkach polskich spiętrzenie wody ma najczęściej na celu wielozadaniowe wykorzystanie zbiornika, jak:

ochrona przeciwpowodziowa poprzez zmniejszenie fali powodziowej czyli zatrzymanie części fali w zbiorniku

wyrównanie i powiększenie przepływów niskich dla potrzeb żeglugi, polepszenie warunków rozcieńczenia ścieków, dostarczenie niezbędnej ilości wody dla ujęć znajdujących się przy zbiorniku lub poniżej zbiornika S wykorzystanie energii wody powstałej w wyniku koncentracji spadu dla produkcji energii elektrycznej

-    spiętrzenie wody dla powiększenia głębokości żeglugowych, tak zwana kanalizacja rzeki zabezpieczenie niezbędnej głębokości wody przy ujęciu (niezbędnej rzędnej zwierciadła wody)

zmiany ruchu rumowiska unoszonego i wleczonego przez zatrzymywanie go w zbiorniku stworzenie terenów rekreacyjnych.

Budowa każdego obiektu wiąże się z dużymi nakładami inwestycyjnymi i konieczne jest jak najlepsze ich wykorzystanie , dlatego też większość zbudowanych stopni wodnych jest wielozadaniowa.